Η ψήφος εμπιστοσύνης Ομπάμα, η γεωπολιτική και ο κρυφός άσος για το χρέος

Με απανωτές συσκέψεις καθ’ όλη τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου το Μέγαρο Μαξίμου επιχειρεί να κλείσει όλες τις τελευταίες λεπτομέρειες για το επικείμενο ταξίδι του Προέδρου των ΗΠΑ, Μπαράκ Ομπάμα την ερχόμενη Τρίτη.

Με τη συζήτηση για τη σημασία της επίσκεψης του απερχόμενου Προέδρου να έχει πάρει φωτιά τις τελευταίες ημέρες με την Νέα Δημοκρατία, συνεργάτες του πρωθυπουργού επιμένοντας στη ρητορική περί «τεράστιας και ουσιαστικής σημασίας», παραπέμπουν στα ίδια τα λόγια του εκπροσώπου του Μπαράκ Ομπάμα ως απάντηση προς τη ΝΔ.

“Ο Λευκός Οίκος συντάσσεται με το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο για τη διευθέτηση του χρέους, θέμα το οποίο συνδέεται ευθέως με τη βιωσιμότητα της ελληνικής οικονομίας”, ξεκαθάρισε ο εκπρόσωπος του Ομπάμα, ενώ ο ίδιος στη συνέντευξη που παραχώρησε στην Καθημερινή υπογράμμισε εμφατικά πως “θα συνεχίσω να προτρέπω για την ελάφρυνση του ελληνικού χρέους“, συγχαίροντας τον Αλέξη Τσίπρα και τον ελληνικό λαό για τις επίπονες προσπάθειες που έχουν καταβάλει στο μέτωπο των μεταρρυθμίσεων.

Την ίδια ώρα, με τις αντιδράσεις του Βερολίνου να παραμένουν δεδομένες αν και κατάτι μετριασμένες, δεδομένου ότι τα βραχυπρόθεσμα μέτρα για το χρέος είναι στην επίσημη ατζέντα του Eurogroup της 5ης Δεκέμβρη, ο Αλέξης Τσίπρας εμφανίζεται βέβαιος για την επίτευξη του τριπλού στόχου μέχρι το τέλος του έτους.

Στην παρέμβασή του με άρθρο του στην Εφημερίδα των Συντακτών ο πρωθυπουργός προεξόφλησε πως είναι “ζήτημα λίγων εβδομάδων να έχουμε καλά νέα” για το θέμα του χρέους, ενώ δεν άφησε περιθώρια αμφισβήτησης για το εντός χρονοδιαγραμμάτων κλείσιμο της δεύτερης αξιολόγησης.

Χαρακτηριστικά είναι το όσα έλεγε κορυφαίος κυβερνητικός αξιωματούχος στο newsbeast, τονίζοντας πως οι δύο πλευρές βρίσκονται πολύ κοντά στο κλείσιμο των εκκρεμοτήτων για τη δεύτερη αξιολόγηση.

Πόθεν ωστόσο πηγάζει η σιγουριά του Αλέξη Τσίπρα, είναι ένα ερώτημα το οποίο διατυπώνεται συχνά, ειδικά τον τελευταίο καιρό με υποψιασμένους αναλυτές να εκτιμούν πως “χτίζει” προεκλογικό αφήγημα συγκρουσιακού χαρακτήρα σε περίπτωση αδιεξόδου για το χρέος.

Ωστόσο, ένα τέτοιο ενδεχόμενο απορρίπτεται κατηγορηματικά – όπως αναμενόταν – από το Μαξίμου, ενώ την ίδια ώρα τα πρόσωπα του ανασχηματισμού συνηγορούν προς πλάνο του πρωθυπουργού είναι η υλοποίηση του σχεδίου για έξοδο από την κρίση και όχι οι πρόωρες κάλπες.

Ο ένας παράγοντας δεν είναι άλλος από τον ίδιο τον Μπαράκ Ομπάμα. Παρά το γεγονός ότι έχει ακόμα μόλις δύο μήνες στον Λευκό Οίκο, η εκλογή Τραμπ και τα αχαρτογράφητα νερά στα οποία εισέρχεται η παγκόσμια οικονομία, δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αναβολών για το ελληνικό χρέος.

Τυχόν καθυστερήσεις δε στην αξιολόγηση και άφιξη του νέου έτους χωρίς οριστικές αποφάσεις εκτιμάται από το κυβερνητικό επιτελείο πως μπορεί να επαναφέρει το κλίμα αποσταθεροποίησης της οικονομίας, κάτι το οποίο απεύχονται άπαντες, σε μία τόσο κρίσιμη καμπή τόσο στη γεωπολιτική όσο και στην οικονομία με τα νέα άγνωστα δεδομένα του Ντόναλντ Τραμπ.

Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ ωστόσο δεν θα αναφερθεί μονάχα στο χρέος αλλά και στην προσήλωση στην εν εξελίξει μεταρρυθμιστική πορεία της χώρας, όπως ήδη προανήγγειλε και με τη συνέντευξή του στην Καθημερινή, με την κυβέρνηση να έχει εμφανή τα σημάδια της μνημονιακής κόπωσης, τα οποία εξάλλου επιχείρησε να επουλώσει με τον πρόσφατο ανασχηματισμό ο Αλέξης Τσίπρας.

Ένας άλλος παράγοντας είναι ότι παρά τις υπάρχουσες αποστάσεις μεταξύ των θεσμών, το χάσμα που υπήρχε μέχρι πρόσφατα και δή στην πρώτη αξιολόγηση φαίνεται να έχει αμβλυνθεί.

Σε αυτό το πλαίσιο εντάσσεται εξάλλου και η αναφορά από τον εκπρόσωπο του ΔΝΤ Τζέρι Ράις πως “η ελάφρυνση χρέους δεν είναι αναγκαίο να εφαρμοσθεί προκαταβολικά”.

Πέραν αυτού, δύο χρόνια μετά την εκλογή του ΣΥΡΙΖΑ από τον Γενάρη του 2015, για πρώτη φορά οι συσχετισμοί δυνάμεων δεν γέρνουν υπέρ του Βεριλίνου, το οποίο όπως επανειλημένα έχει αναφέρει και ο ίδιος ο γερμανικός Τύπος, δείχνει πιο απομονωμένο από ποτέ.

Στο πλαίσιο αυτό η κυβέρνηση εισέρχεται στην τελική ευθεία έχοντας πέραν του αμερικανικού παράγοντα στο πλευρό της τόσο την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τους Ευρωσοσιαλιστές, τις ηγεσίες των Μεσογειακών χωρών (EuroMed) καθώς επίσης και μεγάλη μερίδα του γερμανικού πολιτικού στερεώματος από το SPD και αριστερά, που δεν θέλουν να πορευθούν σε νέα εκλογική αναμέτρηση στη Γερμανία με το ελληνικό ζήτημα να αποτελεί ένα από τα προεκλογικά διακυβεύματα, καθώς θα λειτουργήσει συσπειρωτικά για το συντηριτικό κοινό του CDU.

Ο τελευταίος παράγοντας ωστόσο αφορά την υπόγεια σύγκρουση Βερολίνου – Ουάσιγκτον, όπως αυτή έχει διαφανεί με τις υποθέσεις της Deutsche Bank και της Volkswagen.

Τα πρόστιμα δισεκατομμυρίων εκκρεμούν από την πλευρά των ΗΠΑ και ατύπως λειτουργούν ως μοχλός πίεσης έναντι της Γερμανίας.

Η διελκυστίνδα βρίσκεται σε εξέλιξη και δεν είναι λίγοι εκείνοι που εκτιμούν πως οι δύο πλευρές θα επιχειρήσουν να λήξουν τα ανοιχτά θέματα, συμπεριλαμβανομένου και του ελληνικού ζητήματος, πριν την ανάληψη της Προεδρίας από τον Ντόναλντ Τραμπ.