Αυξανόμενος κίνδυνος για την κρυφή πετρελαϊκή «γραμμή ζωής» του Ιράν προς την Κίνα

Τι θα συνέβαινε αν το ιρανικό πετρέλαιο -μια με βαριές κυρώσεις αλλά κρίσιμη πηγή εφοδιασμού για την Κίνα– σταματούσε ξαφνικά να ρέει;

Η πίεση των ΗΠΑ και η πιθανή «επιστροφή» των κυρώσεων του ΟΗΕ θα μπορούσαν να πνίξουν τις μυστικές εξαγωγές αργού πετρελαίου του Ιράν, θέτοντας σε δοκιμασία την ενεργειακή ασφάλεια του Πεκίνου, αυξάνοντας το κόστος για τη βιομηχανία του και προκαλώντας οικονομικό πλήγμα στην Τεχεράνη σε μια γεωπολιτική αντιπαράθεση υψηλού διακυβεύματος.

Οι εξαγωγές πετρελαίου του Ιράν έχουν ανακάμψει σημαντικά τα τελευταία χρόνια, παρά τις αμερικανικές κυρώσεις λόγω του πυρηνικού του προγράμματος.

Έχοντας πέσει σε ιστορικό χαμηλό 40 ετών, περίπου 0,4 εκατομμύρια βαρέλια την ημέρα (mbpd) το 2020, οι εξαγωγές ανέκαμψαν στα 1,4 mbpd το 2023 και κορυφώθηκαν κοντά στα 1,5 mbpd το 2024.

Ωστόσο, το 2025 οι εξαγωγές μειώθηκαν εκ νέου λόγω περιφερειακών κρίσεων.

Παρά αυτή την αστάθεια, η κυριαρχία της Κίνας ως αγοραστής παραμένει απόλυτη, καθώς απορροφά περίπου το 90% των συνολικών εξαγωγών του Ιράν.

Για να προσελκύσει αγοραστές, το Ιράν πωλεί το πετρέλαιό του με μεγάλες εκπτώσεις σε σχέση με τις τιμές της αγοράς.

Στα τέλη του 2023, το κύριο αργό του διαπραγματευόταν περίπου 13 δολάρια το βαρέλι κάτω από το διεθνές σημείο αναφοράς Μπρεντ, σύμφωνα με το Reuters, μια εντυπωσιακή έκπτωση 15% που εξοικονόμησε στους Κινέζους αγοραστές περίπου 10 δισεκατομμύρια δολάρια το 2023 για το σύνολο των εισαγωγών τους από το κυρωμένο πετρέλαιο.

Αυτή η εμπορική δραστηριότητα διευκολύνεται από έναν «σκοτεινό στόλο» δεξαμενόπλοιων που αποκρύπτουν την προέλευση του πετρελαίου, συχνά επαναχαρακτηρίζοντας το ιρανικό αργό ως μαλαισιανό.

Ως αποτέλεσμα, ενώ τα επίσημα τελωνειακά στοιχεία της Κίνας δεν δείχνουν εισαγωγές από το Ιράν, οι εισαγωγές από τη «Μαλαισία» έχουν εκτοξευθεί πολύ πέρα από την πραγματική παραγωγική ικανότητα της χώρας αυτής, αποκαλύπτοντας την έκταση αυτού του μυστικού εμπορίου.

Πηγή: Αμιρρεζά Ετασί – Asia Times