Η συντριβή που «αποκεφάλισε» τη Λιβύη και εξέθεσε τον Ερντογάν

Ο θάνατος του κορυφαίου στρατιωτικού διοικητή της δυτικής Λιβύης σε αεροπορικό δυστύχημα κοντά στην Άγκυρα έθεσε υπό αμφισβήτηση τις τουρκικές εγγυήσεις ασφαλείας, τροφοδότησε υποψίες για ξένο σαμποτάζ και αποκάλυψε την ευθραυστότητα της συμμαχίας του Ερντογάν με την Τρίπολη και τις περιφερειακές του φιλοδοξίες.

Τα συντρίμμια του Dassault Falcon 50 που κάπνιζαν αυτή την εβδομάδα σε χωράφια κοντά στην Άγκυρα αντιπροσωπεύουν πολύ περισσότερα από ένα τραγικό αεροπορικό ατύχημα· αποτελούν το φυσικό πεδίο μιας γεωπολιτικής κατάρρευσης.

Ο θάνατος του Αντιστρατήγου Μοχάμεντ Αλ Χαντάντ [φωτό], αρχηγού του Γενικού Επιτελείου των δυνάμεων της δυτικής Λιβύης, μαζί με την ανώτατη ηγεσία του, «αποκεφάλισε» βίαια τη στρατιωτική διοίκηση της κυβέρνησης της Τρίπολης.

Ωστόσο, το πραγματικό σκάνδαλο και η λεπτομέρεια που αναμένεται να προκαλέσει τριγμούς στις δυτικές πρωτεύουσες, είναι η αντίδραση της τουρκικής κυβέρνησης.

Στον άμεσο απόηχο μιας συντριβής που συνέβη σε απόσταση αναπνοής από την τουρκική πρωτεύουσα, ο υπουργός Μεταφορών Αμπντουλκαντίρ Ουράλογλου προέβη σε μια ανακοίνωση που αποπνέει διπλωματικό πανικό.

Τα «μαύρα κουτιά», οι μοναδικοί αντικειμενικοί μάρτυρες της καταστροφής, δεν θα αναλυθούν στην Τουρκία.

Αντιθέτως, αποστέλλονται σε μια «ουδέτερη τρίτη χώρα».

Αυτή η απόφαση αποτελεί μια εκκωφαντική, πρωτοφανή ομολογία παραίτησης από την εθνική κυριαρχία εκ μέρους ενός κράτους-μέλους του ΝΑΤΟ.

Η Τουρκία διαθέτει προηγμένες δυνατότητες αεροπορικής εγκληματολογίας.

Κατασκευάζει περίπλοκα μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) και εξαρτήματα μαχητικών.

Διαθέτει τα τεχνικά μέσα για να αποκρυπτογραφήσει έναν καταγραφέα πτήσης μέσα σε λίγες ώρες.

Αναθέτοντας σε τρίτους την έρευνα μιας συντριβής που σκότωσε τον βασικό της σύμμαχο στο δικό της έδαφος, η κυβέρνηση του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εκπέμπει ένα μήνυμα παραλυτικής αδυναμίας.

Η Άγκυρα τρέμει για το τι μπορεί να αποκαλύψουν αυτά τα κουτιά, και ακόμη περισσότερο για το ποιος μπορεί να είναι ο υπεύθυνος.

Για χρόνια, το καθεστώς Ερντογάν αυτοπλασσαριζόταν στη Δύση και στον αραβικό κόσμο ως ένας νεο-οθωμανός ηγεμόνας, μια ανερχόμενη δύναμη ικανή να προβάλλει ισχύ και να προστατεύει τους εγκάθετούς της σε όλη τη Μεσόγειο.

Η κυβέρνηση της Τρίπολης, στην οποία κυριαρχούν στελέχη προσκείμενα στη Μουσουλμανική Αδελφότητα και ισλαμιστικές πολιτοφυλακές, στήριξε την επιβίωσή της σε αυτήν την τουρκική «ομπρέλα ασφαλείας».

Ο στρατηγός Αλ Χαντάντ ήταν ο αρχιτέκτονας αυτής της εξάρτησης, ο άνθρωπος που μετέτρεψε τις ισλαμιστικές πολιτοφυλακές σε μια συγκροτημένη δύναμη υπό τουρκική καθοδήγηση.

Ο θάνατός του στην καρδιά της Τουρκίας εκθέτει τον απατηλό χαρακτήρα αυτής της προστασίας.

Εάν ο Ερντογάν δεν μπορεί να εγγυηθεί την ασφάλεια του σημαντικότερου «τοποτηρητή» του μόλις λίγα λεπτά αφού εκείνος εξήλθε από συνάντηση στο τουρκικό Υπουργείο Άμυνας, τότε ολόκληρο το οικοδόμημα της τουρκο-λιβυκής συμμαχίας καταρρέει.

Ο νεο-οθωμανός «προστάτης» αποκαλύφθηκε ως ένας «χάρτινος τίγρης», ανίκανος να θωρακίσει ακόμη και τον δικό του εναέριο χώρο έναντι εχθρικών δρώντων.

Το φάντασμα που πλανάται πάνω από αυτή την έρευνα είναι, φυσικά, η Ρωσική Ομοσπονδία.

Οι παραλληλισμοί με τη δολοφονία του Γιεβγκένι Πριγκόζιν, του οποίου το τζετ έπεσε κοντά στη Μόσχα υπό παρόμοιες ύποπτες συνθήκες, είναι εξόφθαλμοι.

Οι κύκλοι των υπηρεσιών πληροφοριών αντιμετωπίζουν ήδη το αφήγημα περί «τεχνικής βλάβης» με χλευασμό, επισημαίνοντας αντίθετα την υψηλή πιθανότητα ηλεκτρονικού πολέμου (jamming) ή σαμποτάζ.

Η Ρωσία, η οποία στηρίζει τις αντίπαλες δυνάμεις της ανατολικής Λιβύης υπό τον Χαλίφα Χαφτάρ, έχει σαφές κίνητρο να «αποκεφαλίσει» τη δυτική διοίκηση.

Εάν ρωσικά δίκτυα πληροφοριών ήταν πράγματι υπεύθυνα για την κατάρριψη ενός τζετ εντός της πρωτεύουσας ενός μέλους του ΝΑΤΟ, αυτό συνιστά πράξη πολέμου.

Αυτό εξηγεί την απεγνωσμένη σπουδή της Άγκυρας να παραδώσει τα αποδεικτικά στοιχεία σε τρίτο μέρος.

Εάν Τούρκοι τεχνικοί άνοιγαν το μαύρο κουτί και έβρισκαν αποδείξεις ρωσικού σαμποτάζ, ο Ερντογάν θα βρισκόταν αντιμέτωπος με ένα αδύνατο δίλημμα: είτε να επικαλεστεί το Άρθρο 5 του ΝΑΤΟ διακινδυνεύοντας μια άμεση σύγκρουση με τον Βλαντιμίρ Πούτιν, είτε να αποσιωπήσει την αλήθεια και να εμφανιστεί ως υποτελής.

Στέλνοντας τα στοιχεία στο εξωτερικό, η Τουρκία κερδίζει χρόνο και διαχέει την ευθύνη.

Πρόκειται για έναν δειλό ελιγμό που αποκαλύπτει τον κούφιο πυρήνα των σχέσεων Τουρκίας-Ρωσίας. Η Άγκυρα δεν είναι εταίρος της Μόσχας· είναι όμηρός της.

Η απώλεια του Αλ Χαντάντ αφήνει ένα επικίνδυνο κενό στη δυτική Λιβύη.

Ήταν η μοναδική προσωπικότητα ικανή να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ των ανόμοιων καρτέλ πολιτοφυλακών της Μισράτα και της Τρίπολης.

Χωρίς αυτόν, και με την εμπιστοσύνη στην τουρκική ασφάλεια κλονισμένη, η περιοχή είναι έτοιμη για μια βίαιη κρίση διαδοχής, την οποία αναμφίβολα θα εκμεταλλευτεί το ρωσικό Africa Corps και οι δυνάμεις της ανατολικής Λιβύης.

Η «ουδέτερη τρίτη χώρα» που θα παραλάβει αυτά τα μαύρα κουτιά θα κρατά στα χέρια της το μέλλον της σταθερότητας στη Βόρεια Αφρική.

Όμως, η ετυμηγορία για την τουρκική ισχύ έχει ήδη εκδοθεί.

Η προσποίηση της Τουρκίας ως ανεξάρτητης περιφερειακής δύναμης αποκαλύφθηκε ως απάτη.

Ένα κράτος που φοβάται υπερβολικά να ερευνήσει τον θάνατο των ίδιων των συμμάχων του στο δικό του έδαφος, δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση δύναμη.

Είναι μια σκιώδης οντότητα, που διαχειρίζεται τη δική της παρακμή, ενώ οι ισλαμιστές πληρεξούσιοί της στη Λιβύη αφήνονται μόνοι τους να αντιμετωπίσουν τους «λύκους».

Πηγή: YNET