Ο Τσίπρας στην Κύπρο: Ο πρώτος Ελλαδίτης πολιτικός που θα συναντήσει τον Νίκο Χριστοδουλίδη – Θα τιμήσει και τον Βασ. Λυσσαρίδη

Μια σημαντική επίσκεψη έχει προγραμματίσει για την προσεχή Πέμπτη ο Αλέξης Τσίπρας. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία έχει προσκληθεί σε εκδήλωση προς τιμήν του αειμνήστου προέδρου της ΕΔΕΚ Βάσου Λυσσαρίδη, από τον Δήμαρχο του χωριού του, τα Πάνω Πεύκαρα Λευκωσίας.

Πέραν του συμβολισμού της πρόσκλησης (ο Βάσος Λυσσαρίδης υπήρξε ασυμβίβαστος μαχητής για τη δίκαιη επίλυση του Κυπριακού, αλλά και των αρχών της πατριωτικού σοσιαλισμού), ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Προοδευτική Συμμαχία θα είναι ο πρώτος Έλληνας αρχηγός που θα συναντηθεί με τον νέο Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Χριστοδουλίδη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Νίκος Χριστοδουλίδης στην υποψηφιότητά του για πρόεδρος υποστηρίχτηκε από τα σοσιαλιστικά κόμματα ΕΔΕΚ και ΔΗΚΟ.

Έχει σημασία πως η συνάντηση θα πραγματοποιηθεί λίγο πριν την πρώτη συνάντηση του Ν. Χριστοδουλίδη με τον τουρκοκύπριο ηγέτη Ερσίν Τατάρ που θα διεξαχθεί στο σπίτι του ειδικού αντιπροσώπου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών στην Κύπρο, Κόλιν Στιούαρτ.

Ο Αλέξης Τσίπρας, που θα έχει την ευκαιρία να αναπτύξει τη θέση του κόμματός του για το Κυπριακό, θα συναντήσει επίσης και τον επικεφαλής του ΑΚΕΛ Στέφανο Στεφάνου.

Βάσος Λυσσαρίδης: Σοσιαλιστής, πατριώτης και αντάρτης

Ο Βάσος Λυσσαρίδης συμμετείχε στον αγώνα της ΕΟΚΑ 1955-1959.

Ο Λυσσαρίδης έπεισε τον Γεώργιο Γρίβα να δημιουργήσει μέσα στους κόλπους της ΕΟΚΑ την «Οργάνωση Αριστερών Πατριωτών», μέσω της οποίας θα μπορούσαν να προσελκύσουν στελέχη της κυπριακής Αριστεράς στον αγώνα.

Η ενεργός συμμετοχή του Λυσσαρίδη στον αγώνα της ΕΟΚΑ και η συνεργασία του με τον Γρίβα ενάντια στους Βρετανούς οδήγησε στη διαγραφή του από το ΑΚΕΛ, του οποίου ήταν μέλος: το ΑΚΕΛ στην απόφαση της διαγραφής του τον κατηγόρησε ως «ηγέτη της φραξιονιστικής σπείρας» και «ένα στοιχείο που παίζει επάξια το ρόλο του πράκτορα της Ιντέλλιτζενς Σέρβις».

Ο ίδιος ο Λυσσαρίδης αργότερα υποστήριξε ότι «η Οργάνωση [ΕΟΚΑ] παρά τα όσα λέγονται, δεν είχε ιδεολογικό χαρακτήρα.

»Εγώ μετείχα με την ιδεολογία μου σε πλήρη αρμονία, δεν είχα ποτέ πρόβλημα».

Ο Βάσος Λυσσαρίδης απέκτησε δική του ένοπλη ομάδα από το 1960.

Οι άνδρες του Λυσσαρίδη εξοπλίστηκαν με φροντίδα του ίδιου του αρχιεπισκόπου Μακαρίου, ο οποίος τους εμπιστευόταν απόλυτα.

Οι ένοπλοι του Λυσσαρίδη προέρχονταν κυρίως από ορεινές περιοχές της επαρχίας Λευκωσίας και φορούσαν κόκκινο μπερέ.

Έτσι, έγιναν γνωστοί ως «Κοκκινοσκούφηδες».

Εκπαιδεύτηκαν από Ελλαδίτες αξιωματικούς στην περιοχή της Μονής Μαχαιρά.

Ένας από τους εκπαιδευτές αξιωματικούς ήταν ο τότε λοχαγός Μιλτιάδης Λάσκαρης, αργότερα αντιστράτηγος και προσωπικός φίλος του Ανδρέα Παπανδρέου.

Την άνοιξη του 1963, καθώς ο Μακάριος προετοίμαζε το σχέδιο των 13 σημείων (με ορατή την πιθανότητα σύγκρουσης σε περίπτωση που οι Τουρκοκύπριοι δεν το αποδέχονταν) ο Λυσσαρίδης συναντήθηκε με τον μετέπειτα δικτάτορα Γεώργιο Παπαδόπουλο (με τον οποίο αργότερα έγιναν θανάσιμοι εχθροί, μετά την επιβολή της χούντας) ο οποίος επισκέφτηκε την Κύπρο με την υπηρεσιακή του ιδιότητα (κλαδάρχης του Β΄ Κλάδου Αντικατασκοπείας της ελληνικής ΚΥΠ και οργανωτής της κυπριακής ΚΥΠ).

Σε εκείνη τη συνάντηση με τον Λυσσαρίδη, ο Παπαδόπουλος δεσμεύτηκε να στείλει νέα ποσότητα οπλισμού προς ενίσχυση των ομάδων, την οποία πράγματι έστειλε, μέσω της ελληνικής ΚΥΠ, τον Ιούλιο της ίδιας χρονιάς.

Οι «Κοκκινοσκούφηδες» του Λυσσαρίδη έδρασαν τις περιόδους 1963-64 και 1971-74.

Στην πρώτη περίοδο, πολέμησαν στη διακοινοτική σύγκρουση εναντίον των Τουρκοκυπρίων και εκκαθάρισαν τον Πενταδάκτυλο από όλους τους ένοπλους Τουρκοκυπρίους, τους οποίους καθοδηγούσαν Τούρκοι αξιωματικοί.

Η εκκαθάριση και κατάληψη του Πενταδακτύλου ολοκληρώθηκε στις 29 Απριλίου 1964.

Την περίοδο 1971-74, οι ένοπλοι του Λυσσαρίδη έδρασαν ως υπερασπιστές του αρχιεπισκόπου Μακαρίου ενάντια στην ΕΟΚΑ Β΄ του Γρίβα, η οποία ξεκίνησε επιθέσεις κατά αστυνομικών σταθμών, απαγωγές, κλοπές οπλισμού κτλ.

Σε συνεργασία με το Εφεδρικό Σώμα της Αστυνομίας, κατάφεραν να περιορίσουν σημαντικά τη δράση της ΕΟΚΑ Β΄.

Το 1974 αντιστάθηκε στο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου 1974.

Μετά την εκδήλωση του πραξικοπήματος στις 15 Ιουλίου 1974, οι ομάδες του Λυσσαρίδη βγήκαν στους δρόμους και αποτέλεσαν την σημαντικότερη εστία αντίστασης μαζί με την Προεδρική Φρουρά και το Εφεδρικό Σώμα, πληρώνοντας βαρύ φόρο αίματος.

Στις 30 Αυγούστου 1974 έγινε στόχος δολοφονικής απόπειρας, στη διάρκεια της οποίας σκοτώθηκε ο οργανωτικός γραμματέας της νεολαίας της ΕΔΕΚ, Δώρος Λοΐζου.

Την περίοδο της χούντας, συνδέθηκε στενά με το Πανελλήνιο Απελευθερωτικό Κίνημα (Π.Α.Κ.) και τον Ανδρέα Παπανδρέου, του οποίου παρέμεινε πιστός φίλος έως το τέλος.

Σύμφωνα με μαρτυρία του ηγετικού στελέχους του Π.Α.Κ. Κώστα Τσίμα, ο Βάσος Λυσσαρίδης ήταν αυτός που «άνοιξε τις πόρτες» των Αράβων για το Π.Α.Κ., και με τη διαμεσολάβησή του οι Παλαιστίνιοι και ο Γιάσερ Αραφάτ βοήθησαν το Π.Α.Κ. και τον Ανδρέα Παπανδρέου με χρήματα, όπλα και εκπαίδευση.

Προηγουμένως, το 1964, ο Λυσσαρίδης μαζί με τον Τάσσο Παπαδόπουλο είχαν οργανώσει την επίσκεψη του Ανδρέα Παπανδρέου στην Κύπρο, όπου γεννήθηκε η φιλία και συνεργασία μεταξύ Α. Παπανδρέου και Μακαρίου.