Γερμανία: Η κυβέρνηση Μερτς αλλάζει τους κανόνες υπηκοότητας

Η νέα γερμανική κυβέρνηση εξετάζει την κατάργηση της απόφασης της προηγούμενης κυβέρνησης, που επέτρεπε την απόκτηση γερμανικής υπηκοότητας σε τρία χρόνια για όσους διακρίνονταν σε κάποιον τομέα. Την κατάργηση στηρίζει και η AfD.

Η απόφαση της προηγούμενης κυβέρνησης του «φωτεινού σηματοδότη» είχε υψηλό συμβολισμό, στοχεύοντας να προβάλλει μια ανοιχτή και φιλόξενη κοινωνία, έτοιμη να ενσωματώσει γρήγορα και ισότιμα όσους το επιθυμούσαν.

Από τον Ιούλιο 2024, ξένοι με επιτεύγματα ή διακρίσεις σε σπουδές, εργασία ή κοινωνική δραστηριότητα μπορούσαν να αποκτήσουν υπηκοότητα μετά από τρία χρόνια παραμονής, αντί για οκτώ ή πέντε χρόνια που ίσχυαν παλαιότερα.

Η πενταετία, ωστόσο, παραμένει σύμφωνα με τη νέα κυβερνητική συμφωνία.

Ποιοι αντέδρασαν

Η απόφαση είχε δεχθεί κριτική από Χριστιανοδημοκράτες και την ακροδεξιά AfD, που την αποκαλούσε ειρωνικά «πολιτογράφηση τούρμπο».

Οι Σοσιαλδημοκράτες, υπό πίεση του ισχυρότερου εταίρου τους, συμφώνησαν να καταργήσουν τη διάταξη που είχαν προωθήσει επί Όλαφ Σολτς, επιστρέφοντας στην πενταετία.

Η απόφαση, που αναμένει έγκριση από τη Βουλή, ικανοποιεί μερικώς την AfD, η οποία ωστόσο προτιμά την πλήρη απαγόρευση υπηκοότητας σε «μη καθαρόαιμους» Γερμανούς.

Η κίνηση θεωρείται προσπάθεια του Φρίντριχ Μερτς, του επόμενου καγκελάριου, να προσελκύσει το συντηρητικό κοινό, υιοθετώντας μέτρα που ανταποκρίνονται σε αιτήματα της ακροδεξιάς για να περιορίσει την άνοδό της.

Διατήρηση διπλής υπηκοότητας

Αρχικά υπήρξε σκέψη για αφαίρεση υπηκοότητας από υπόπτους για τρομοκρατική, αντισημιτική ή «ακραία» δράση, αλλά η πρόταση εγκαταλείφθηκε μετά από αντιδράσεις μεταναστευτικών οργανώσεων.

Επίσης, παρά τις αρχικές επιφυλάξεις Χριστιανοδημοκρατών, η διπλή υπηκοότητα δεν θα καταργηθεί, καθώς πολλές χώρες δεν αφαιρούν την υπηκοότητα των πολιτών τους ακόμα και κατόπιν αιτήματος.

Καθυστερήσεις στις αιτήσεις

Παρά τη «fast-track» ρύθμιση του Ιουλίου 2024, σε ορισμένα κρατίδια οι αιτήσεις υπηκοότητας καθυστερούσαν σημαντικά, με περιπτώσεις να φτάνουν τους 18 μήνες.

Ορισμένοι αιτούντες προσέφυγαν στη Δικαιοσύνη, κατηγορώντας τις Αρχές για σκόπιμες καθυστερήσεις, ενώ οι υπηρεσίες επικαλέστηκαν την αύξηση των αιτήσεων λόγω της νομοθετικής αλλαγής.

Η απόφαση της κυβέρνησης Μερτς να ξεκινήσει με μια συμβολική κίνηση, όπως η κατάργηση της τριετούς υπηκοότητας, σε συνδυασμό με αυστηρότερα μέτρα για μετανάστευση, άσυλο και απελάσεις, υποδηλώνει τον προσανατολισμό της και τα μηνύματα που θέλει να στείλει.

Ο τίτλος του κυβερνητικού προγράμματος, «Ευθύνη για τη Γερμανία», ενισχύει αυτή την εθνοκεντρική αφήγηση.