Νότια Συρία: Αγνοείται ο ισχυρός οπλαρχηγός Αχμάντ αλ-Άουντα – Φίλος των Ρώσων

Η ξαφνική διάλυση της Όγδοης Ταξιαρχίας, ενός σημαντικού στρατιωτικού σχηματισμού στη νότια Συρία, έχει πυροδοτήσει εκτεταμένες εικασίες για την τύχη του πρώην ηγέτη της, Αχμάντ αλ-Άουντα, ο οποίος θεωρείται εδώ και καιρό μια κομβική φυσιογνωμία στο μεταπολεμικό τοπίο της περιοχής.

Η Όγδοη Ταξιαρχία, που δρούσε κυρίως στην επαρχία Νταράα, ανακοίνωσε στις 13 Απριλίου ότι διαλύεται και θέτει τους μαχητές και τα όπλα της υπό το Υπουργείο Άμυνας της Μεταβατικής Κυβέρνησης.

Κάποτε χαιρετίστηκε ως σταθεροποιητική δύναμη στη νότια Συρία μετά τις συμφωνίες συμφιλίωσης του 2018 με τη μεσολάβηση της Ρωσίας.

Η ξαφνική αποχώρηση του εν λόγω στρατιωτικού σχηματισμού αφήνει ένα κρίσιμο κενό σε μια εποχή επίμονης αστάθειας.

Η μακρά σκιά του Αλ-Άουντα

Ο Αχμάντ αλ-Άουντα, πρώην οπλαρχηγός ανταρτών και βασικός συνομιλητής με τις ρωσικές δυνάμεις κατά τη διαδικασία συμφιλίωσης στο νότο, παραμένει αξιοσημείωτα σιωπηλός μετά τη διάλυση της ταξιαρχίας.

Τοπικές πηγές στην πόλη Μπούσρα αλ-Σαμ, όπου είχαν την έδρα τους οι δυνάμεις του αλ-Άουντα, ανέφεραν ότι έχει αποσυρθεί στην κατοικία του, αποφεύγοντας τις δημόσιες εμφανίσεις εν μέσω φημών για τις επόμενες κινήσεις του.

Η Όγδοη Ταξιαρχία εξελίχθηκε από την οργάνωση «Σαμπάμπ αλ-Σούνα» που ιδρύθηκε το 2012 και ενσωματώθηκε στο υποστηριζόμενο από τη Ρωσία Πέμπτο Σώμα μετά τη συμφωνία του 2018.

Ενώ πολλές πρώην οργανώσεις της αντιπολίτευσης αντιμετώπισαν προβλήματα κατακερματισμού, ο αλ-Άουντα διατήρησε μια μοναδική θέση επιρροής, αξιοποιώντας τους δεσμούς του με τη Μόσχα και πλοηγούμενος στο σύνθετο τοπίο της ασφάλειας της νότιας Συρίας.

Η απροσδόκητη αποχώρησή του από τη Δαμασκό τον περασμένο Δεκέμβριο, λίγο μετά τη σύντομη συμμετοχή του σε επιχειρήσεις στην πρωτεύουσα, τροφοδότησε εικασίες για πιθανές διαφωνίες με τις κεντρικές Αρχές ή ανησυχίες για την προσωπική του ασφάλεια.

Αναλυτές πιστεύουν ότι η βαθιά πρόσβαση του αλ-Άουντα σε ευαίσθητα αρχεία ασφαλείας και πολιτικής κατά τη διάρκεια της παραμονής του στη Δαμασκό τον κατέστησε βάρος για ορισμένα κέντρα εξουσίας.

«Το Μαύρο Κουτί»

Μιλώντας στο North Press, ο πολιτικός αναλυτής Χαϊθάμ Σάαμπ περιέγραψε τον αλ-Άουντα ως ένα «μαύρο κουτί», υποδηλώνοντας ότι η γνώση του για την κρίσιμη κρατική και αμυντική δυναμική κατέστησε την συνεχιζόμενη ανεξαρτησία του αβάσιμη.

«Η επιρροή του αλ-Άουντα και τα αρχεία στα οποία είχε πρόσβαση τον κατέστησαν απειλή», είπε ο Σάαμπ.

«Η εξουδετέρωση του ρόλου του ήταν απαραίτητη για την εδραίωση του ελέγχου της Δαμασκού στον νότο».

Ο Σάαμπ σημείωσε ότι η ικανότητα του αλ-Άουντα να αμφισβητήσει την κεντρική εξουσία -μια ικανότητα που λίγες άλλες τοπικές προσωπικότητες διέθεταν- είχε γίνει όλο και περισσότερο στρατηγικός κίνδυνος για τις ευρύτερες φιλοδοξίες της Δαμασκού να επαναβεβαιώσει την κυριαρχία της στα κατακερματισμένα νότια εδάφη.

Εικασίες για μετεγκατάσταση

Εν τω μεταξύ, ο πολιτικός ακτιβιστής Νιζάρ Αμπού Φακρ υπέθεσε ότι ο αλ-Άουντα μπορεί να έχει μετεγκατασταθεί στη Ρωσία βάσει μιας συμφωνίας που διευκολύνθηκε από τη Μόσχα και τη Δαμασκό.

«Υπάρχει αυξανόμενη πεποίθηση ότι επιτεύχθηκε μια συμφωνία που περιλαμβάνει την ασφαλή μεταφορά του αλ-Άουντα εκτός Συρίας», δήλωσε ο Αμπού Φακρ στην ειδησεογραφική ιστοσελίδα North Press, επισημαίνοντας πρόσφατες δηλώσεις του Σύρου Προέδρου Αχμάντ Σάρ’α που τόνιζαν την εμβάθυνση των δεσμών με τη Ρωσία.

Οι σχέσεις μεταξύ του Σάρ’α και του αλ-Άουντα φέρεται να είχαν επιδεινωθεί τους τελευταίους μήνες, ιδιαίτερα αφότου ο αλ-Άουντα αρχικά αντιστάθηκε στην ενσωμάτωση των δυνάμεών του στη δομή του Υπουργείου Άμυνας, μια στάση που μπορεί να επηρεάστηκε από ρωσικά συμφέροντα.

Η διάλυση της Όγδοης Ταξιαρχίας φαίνεται να εντάσσεται σε ένα ευρύτερο μοτίβο περιφερειακών ανακατατάξεων, καθώς διεθνείς και περιφερειακές δυνάμεις, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ρωσίας, της Τουρκίας και ορισμένων αραβικών κρατών, επιδιώκουν να αναπροσαρμόσουν την επιρροή τους στο σύνθετο θέατρο της Συρίας.

Επιπτώσεις στην περιφερειακή σταθερότητα

Το μέλλον της νότιας Συρίας παραμένει αβέβαιο μετά τη διάλυση της Όγδοης Ταξιαρχίας.

Αν και η κίνηση αυτή απομακρύνει έναν ημιαυτόνομο ένοπλο παράγοντα, το κενό που προκύπτει εγείρει ανησυχίες για πιθανή αστάθεια, καθώς διάφορες φατρίες ανταγωνίζονται για επιρροή σε μια περιοχή ήδη επιβαρυμένη από οικονομικές δυσκολίες και διαλείπουσα βία.

Οι εξελίξεις υπογραμμίζουν επίσης την αυξανόμενη ανάγκη για ισχυρά, σταθερά μοντέλα διακυβέρνησης, όπως αυτό που επιδεικνύει η Αυτόνομη Διοίκηση της Βόρειας και Ανατολικής Συρίας (AANES), η οποία, με την υποστήριξη των Συριακών Δημοκρατικών Δυνάμεων (SDF), συνεχίζει να δίνει προτεραιότητα στην αντιτρομοκρατία και την περιφερειακή ασφάλεια εν μέσω μεταβαλλόμενων συμμαχιών.

Καθώς ο νότος αναπροσαρμόζεται, οι διεθνείς παρατηρητές θα παρακολουθούν στενά εάν η Δαμασκός μπορεί να διατηρήσει τον έλεγχο χωρίς να αναζωπυρώσει κύκλους αναταραχής και πώς οι εξωτερικές δυνάμεις θα διαμορφώσουν την εξελισσόμενη δυναμική ασφάλειας σε όλη τη Συρία.