Η Ούρσουλα τώρα ασχολείται και με την Γροιλανδία και την ασφάλεια της Αρκτικής

Η ασφάλεια της Αρκτικής παραμένει βασική προτεραιότητα για την ΕΕ, δήλωσαν τη Δευτέρα 22/12 η επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, στον απόηχο του διορισμού ειδικού απεσταλμένου για τη Γροιλανδία από τον Ντόναλντ Τραμπ.

«Η εδαφική ακεραιότητα και η κυριαρχία αποτελούν θεμελιώδεις αρχές του διεθνούς δικαίου.

»Αυτές οι αρχές είναι ουσιώδεις όχι μόνο για την Ευρωπαϊκή Ένωση, αλλά και για όλα τα κράτη στον κόσμο» αναφέρουν σε μήνυμα που ανήρτησαν στους λογαριασμούς τους στην πλατφόρμα «X».

Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν και ο Αντόνιο Κόστα υπογράμμισαν επίσης την «πλήρη αλληλεγγύη» της ΕΕ «προς τη Δανία και τον λαό της Γροιλανδίας».

Μετά την επιστροφή του στον Λευκό Οίκο, ο Τραμπ υποστήριξε πως οι ΗΠΑ χρειάζονται τη Γροιλανδία, επικαλούμενος λόγους εθνικής ασφαλείας, εκφράζοντας κατ’ επανάληψη την επιθυμία του να την προσαρτήσει.

Η Γροιλανδία έχει διαμηνύσει πως δεν είναι προς πώληση και ότι θα αποφασίσει μόνη της για το μέλλον της.

Η Γροιλανδία είναι πρώην αποικία της Δανίας.

Το 1979 κέρδισε κάποια αυτονομία και τότε έγιναν οι πρώτες βουλευτικές εκλογές στο νησί, όμως η Κοπεγχάγη εξακολουθεί να ορίζει την εξωτερική πολιτική, την άμυνα και τη νομισματική πολιτική της Γροιλανδίας, προσφέροντάς της περίπου ένα δισεκατομμύριο δολάρια ετησίως.

Το 2009 η Γροιλανδία κέρδισε το δικαίωμα να κηρύξει πλήρη ανεξαρτησία έπειτα από δημοψήφισμα, όμως δεν το έχει πράξει καθώς ανησυχεί ότι το βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της θα χειροτερέψει.

Η Γροιλανδία από την εποχή των ανακαλύψεων στη σύγχρονη αυτονομία

Από τα τέλη του 15ου αιώνα, οι Πορτογάλοι επιχείρησαν να εντοπίσουν το βόρειο πέρασμα προς την Ασία, προσπάθεια που οδήγησε τελικά στην πρώτη χαρτογραφική απεικόνιση των ακτογραμμών της περιοχής.

Κατά τον 17ο αιώνα, Δανο-Νορβηγοί εξερευνητές έφτασαν εκ νέου στη Γροιλανδία, όπου διαπίστωσαν πως οι παλαιότεροι οικισμοί τους είχαν εκλείψει, και προχώρησαν στην επανεγκαθίδρυση μιας μόνιμης σκανδιναβικής παρουσίας στο νησί.

Με τον διαχωρισμό της Δανίας από τη Νορβηγία το 1814, η κυριαρχία της Γροιλανδίας μεταβιβάστηκε από το νορβηγικό στο δανικό στέμμα.

Η συνταγματική μεταρρύθμιση της Δανίας το 1953 έθεσε τέλος στο αποικιακό καθεστώς της Γροιλανδίας, ενσωματώνοντάς την πλήρως στο δανικό κράτος.

Με το δημοψήφισμα του 1979, η Δανία παραχώρησε στη νήσο καθεστώς τοπικής αυτοδιοίκησης (home rule).

Στη συνέχεια, με το δημοψήφισμα για την αυτοκυβέρνηση το 2008, οι κάτοικοι της Γροιλανδίας υπερψήφισαν τον Νόμο περί Αυτοκυβέρνησης, ο οποίος μεταβίβασε διευρυμένες εξουσίες από την κυβέρνηση της Δανίας στην τοπική κυβέρνηση της Γροιλανδίας, τη Ναλακερσουΐσουτ (Naalakkersuisut).

Υπό αυτό το διοικητικό σχήμα, η Γροιλανδία ανέλαβε σταδιακά την ευθύνη για μια σειρά από κυβερνητικές υπηρεσίες και τομείς αρμοδιότητας.

Ωστόσο, η κυβέρνηση της Δανίας διατηρεί τον έλεγχο σε κρίσιμα ζητήματα, όπως η ιθαγένεια, η νομισματική πολιτική, η ασφάλεια και οι εξωτερικές υποθέσεις.

Σήμερα, λόγω της τήξης των πάγων που προκαλεί η κλιματική αλλαγή, του άφθονου ορυκτού της πλούτου και της κομβικής γεωγραφικής της θέσης μεταξύ της Ευρασίας, της Βόρειας Αμερικής και της Αρκτικής ζώνης, η Γροιλανδία κατέχει στρατηγική σημασία για το Βασίλειο της Δανίας, το ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.