Λάνα Ζωχιού (ΥΠΕΞ): Η Ελλάδα στην Ανατ. Μεσόγειο – Ενέργεια, μετανάστευση, συμμαχίες

Σε ενημέρωση προς τους διπλωματικούς συντάκτες στις 3 Σεπτεμβρίου 2025, η εκπρόσωπος του Υπουργείου Εξωτερικών, Λάνα Ζωχιού, υπογράμμισε την ελληνική επιδίωξη για βαθύτερη συνεργασία με την Αίγυπτο σε κρίσιμους τομείς όπως η οικονομία, το εμπόριο, η ενέργεια και η μετανάστευση, με έμφαση στην περιφερειακή σταθερότητα.

Η Αίγυπτος χαρακτηρίστηκε ως «πυλώνας σταθερότητας» στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ η Ελλάδα συνεχίζει να στηρίζει τις αιγυπτιακές θέσεις εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Παράλληλα, διατηρείται στενή συνεργασία σε διεθνείς οργανισμούς, όπως ο Οργανισμός Ηνωμένων Εθνών και περιφερειακοί θεσμοί.

Η Ζωχιού ανακοίνωσε σειρά υψηλού επιπέδου επισκέψεων και συναντήσεων.

Συγκεκριμένα, στις 8 Σεπτεμβρίου, ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης υποδέχεται στην Αθήνα τον Μπελγκάσεμ Χαφτάρ, γενικό διευθυντή του Ταμείου Ανάπτυξης και Ανασυγκρότησης της Λιβύης, σε συνάντηση που θα περιλαμβάνει και τον υφυπουργό Εξωτερικών κ. Θεοχάρη.

Την επόμενη εβδομάδα, στις 15 Σεπτεμβρίου, ο Γεραπετρίτης θα υποδεχθεί τον Ταχέρ αλ-Μπάουρ, ασκούντα χρέη υπουργού Εξωτερικών της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας της Λιβύης.

Στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ στη Νέα Υόρκη, ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών θα πραγματοποιήσει σειρά διμερών συναντήσεων με ομολόγους του, θα συμμετάσχει στο Διατλαντικό Δείπνο που διοργανώνει ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο, καθώς και στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, που θα διεξαχθεί στην ίδια πόλη.

Επιπλέον, θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στη Διεθνή Διάσκεψη για τη Λύση των Δύο Κρατών, συνδιοργανώνεται από τη Γαλλία και τη Σαουδική Αραβία, ενώ θα έχει επαφές με αμερικανοεβραϊκές οργανώσεις και την ελληνική ομογένεια.

Απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων, η Ζωχιού επιβεβαίωσε ότι ο Έλληνας πρωθυπουργός θα συναντηθεί με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ, όπως είχε ήδη δηλώσει ο Γεραπετρίτης.

Όσον αφορά το Ανώτατο Συμβούλιο Συνεργασίας Ελλάδας-Τουρκίας, η εκπρόσωπος διευκρίνισε ότι, παρόλο που δεν έχει ακόμη πραγματοποιηθεί, οι διμερείς επαφές και συζητήσεις συνεχίζονται αδιάλειπτα από τον Δεκέμβριο του 2023.

Ο δομημένος διάλογος, βασισμένος στους τρεις πυλώνες (Πολιτικός Διάλογος, Θετική Ατζέντα και Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης) που καθιερώθηκαν με τη Διακήρυξη των Αθηνών, προχωρά ομαλά, με τις πιο πρόσφατες συναντήσεις να έχουν λάβει χώρα τον Ιούνιο του 2025 στην Άγκυρα – συμπεριλαμβανομένου γύρου Πολιτικού Διαλόγου και Θετικής Ατζένδας, καθώς και συνάντησης για Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης.

Το Ανώτατο Συμβούλιο θα διεξαχθεί σύμφωνα με τα προγράμματα των δύο ηγετών, όπως έχουν δηλώσει ο υπουργός Εξωτερικών και ο πρωθυπουργός.

Σχετικά με το έργο του καλωδίου ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ, η Ζωχιού χαρακτήρισε το σχέδιο «γεωστρατηγικής σημασίας», υπογραμμίζοντας την ευρωπαϊκή υποστήριξή του ως Έργου Κοινού Ενδιαφέροντος της ΕΕ.

Αναφέρθηκε σε πρόσφατες δηλώσεις του εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του επιτρόπου Ενέργειας, που επιβεβαιώνουν τη δέσμευση της ΕΕ. Το έργο βασίζεται στο Διεθνές Δίκαιο και δεν απαιτεί πρόσθετες άδειες, ενώ θα προχωρήσει σύμφωνα με τον προγραμματισμό, όπως έχει επανειλημμένως δηλώσει ο Γεραπετρίτης.

Για τη Λιβύη, η εκπρόσωπος εστίασε στις πρόσφατες επισκέψεις του υπουργού Εξωτερικών τον Ιούλιο στη Βεγγάζη και την Τρίπολη, οι οποίες οργανώθηκαν με συγκεκριμένες προτάσεις και στόχευαν στην ενίσχυση των διμερών σχέσεων, τη διαχείριση μεταναστευτικών ροών και την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών.

Τα θετικά αποτελέσματα περιλαμβάνουν κατακόρυφη μείωση των μεταναστευτικών ροών από το Τόμπρουκ προς την Κρήτη, ολοκλήρωση του πρώτου κύκλου εκπαίδευσης 48 στελεχών της λιβυκής ακτοφυλακής στο Κέντρο Εκπαίδευσης Ναυτικού Αποβατικού Πεζικού (ΚΕΝΑΠ) στην Κρήτη –με επόμενο κύκλο να ακολουθεί–, καθώς και συγκρότηση τεχνικών επιτροπών για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών.

Η ελληνική ομάδα διαπραγμάτευσης, υπό την υφυπουργό Εξωτερικών Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, είναι έτοιμη, ενώ οι συνομιλίες με την Τρίπολη θα ξεκινήσουν σε τεχνικό, διερευνητικό επίπεδο. Η τελευταία αντίστοιχη διαπραγμάτευση είχε σταματήσει το 2010.

Επιπλέον, προετοιμάζεται επιχειρηματική αποστολή στη Λιβύη, ενώ προχωρούν σχέδια για απευθείας αεροπορική σύνδεση Αθήνας-Τρίπολης, με αντίστοιχα σχέδια για τη Βεγγάζη.

Σε ερώτηση του δημοσιογράφου Π. Μίχου για τις συνομιλίες με τη Βεγγάζη, η Ζωχιού επιβεβαίωσε ότι θα διεξαχθούν ξεχωριστά.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΑΚΟΜΑ: Λάνα Ζωχιού (ΥΠΕΞ): Τριμερής Ελλάδας, Κύπρου, [δυτ.] Συρίας στη Νέα Υόρκη