Δαμασκός: Άγριες μάχες μεταξύ τζιχαντιστών και Δρούζων και εμπλοκή του Ισραήλ

Το προάστιο Τζαραμάνα της Δαμασκού, με πλειονότητα Δρούζων και Χριστιανών, έγινε επίκεντρο πολύνεκρων συγκρούσεων μεταξύ ισλαμιστικών δυνάμεων της τζιχαντιστικής οργάνωσης Χαγιάτ Ταχρίρ αλ Σαμ (HTS), που ηγείται της νέας συριακής κυβέρνησης, και τοπικών Δρούζων μαχητών. Η ένταση κλιμακώθηκε με την εμπλοκή του Ισραήλ, το οποίο φέρεται να εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές, επικαλούμενο την προστασία των Δρούζων.

◾ Οι συγκρούσεις στην Τζαραμάνα ξεκίνησαν από ένα πλαστό ηχητικό μήνυμα, προκαλώντας βία μεταξύ ισλαμιστών και Δρούζων.

◾ Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τουλάχιστον 109 άνθρωποι σκοτώθηκαν σε Τζαραμάνα, Σαχνάγια και Σουέιντα, με τον αριθμό των τραυματιών να παραμένει αδιευκρίνιστος.

◾ Το Ισραήλ εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές στις 30 Απριλίου, 2 και 3 Μαΐου 2025, ισχυριζόμενο ότι προστατεύει τους Δρούζους.

◾ Οι Δρούζοι ηγέτες απέρριψαν την ισραηλινή παρέμβαση, τονίζοντας την εθνική ενότητα της Συρίας.

◾ Η κατάσταση παραμένει ευαίσθητη.

Οι συγκρούσεις που ξεκίνησαν στην Τζαραμάνα και εξαπλώθηκαν σε Σαχνάγια και Σουέιντα έχουν προκαλέσει σημαντικές απώλειες.

Μέχρι τις 2 Μαΐου 2025, τουλάχιστον 109 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί, σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Στην Τζαραμάνα, οι αρχικές αναφορές από τις 29 Απριλίου κάνουν λόγο για 3-5 νεκρούς και 8-10 τραυματίες. Ο συνολικός αριθμός τραυματιών δεν έχει διευκρινιστεί από τις πηγές.

Το Ισραήλ φαίνεται να έχει πραγματοποιήσει τρεις αεροπορικές επιδρομές, ισχυριζόμενο ότι προστατεύει τους Δρούζους από ισλαμιστικές επιθέσεις.

Οι επιδρομές αυτές έχουν προκαλέσει έντονες αντιδράσεις από τη Συρία και διεθνείς οργανισμούς, όπως ο ΟΗΕ, που τις χαρακτήρισε παραβίαση της συριακής κυριαρχίας.

Η τζιχαντιστική συριακή κυβέρνηση έχει αναπτύξει δυνάμεις για να αποκαταστήσει την τάξη, ενώ οι Δρούζοι ηγέτες καλούν για ενίσχυση της κρατικής παρουσίας.

Η ένταση παραμένει υψηλή, με πιθανότητα περαιτέρω κλιμάκωσης λόγω των γεωπολιτικών συμφερόντων.

Πολεμική ένταση στην Τζαραμάνα και εμπλοκή Ισραήλ

Το προάστιο Τζαραμάνα της Δαμασκού, με πλειονότητα Δρούζων και Χριστιανών, έγινε τον Απρίλιο του 2025 επίκεντρο πολύνεκρων συγκρούσεων μεταξύ ισλαμιστικών δυνάμεων της Hayat Tahrir al-Sham (HTS), που ηγείται της νέας συριακής κυβέρνησης, και τοπικών Δρούζων μαχητών.

Η ένταση κλιμακώθηκε με την εμπλοκή του Ισραήλ, το οποίο εξαπέλυσε αεροπορικές επιδρομές, επικαλούμενο την προστασία των Δρούζων.

Οι συγκρούσεις ξεκίνησαν στις 29 Απριλίου 2025, μετά την κυκλοφορία ενός ηχητικού μηνύματος στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, το οποίο φέρεται να περιείχε προσβλητικά σχόλια για τον Προφήτη Μωάμεθ και αποδόθηκε στον Δρούζο θρησκευτικό ηγέτη Σεΐχη Μαρουάν Κιουάν (Enab Baladi).

Το μήνυμα, που οι θρησκευτικές Αρχές των Δρούζων χαρακτήρισαν πλαστό, πυροδότησε οργή τζιχαντιστών της HTS, οδηγώντας σε επίθεση στην Τζαραμάνα.

Το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων ανέφερε τουλάχιστον 13 νεκρούς αρχικά, ενώ τοπικά Μέσα έκαναν λόγο για έως 22 νεκρούς, όλοι Δρούζοι. Οι συγκρούσεις επεκτάθηκαν στη Σαχνάγια και αργότερα στη Σουέιντα.

Αριθμός θυμάτων

Οι συγκρούσεις έχουν προκαλέσει σημαντικές απώλειες. Σύμφωνα με το Συριακό Παρατηρητήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, μέχρι τις 2 Μαΐου 2025, τουλάχιστον 109 άνθρωποι έχουν σκοτωθεί στις περιοχές Τζαραμάνα, Σαχνάγια και Σουέιντα. Η κατανομή περιλαμβάνει:

11 Δρούζους πολίτες

26 Δρούζους μαχητές

42 Δρούζους που σκοτώθηκαν σε ενέδρα ενώ ταξίδευαν από τη Σουέιντα προς τη Δαμασκό

30 μέλη των δυνάμεων ασφαλείας και συμμάχους τους

Για την Τζαραμάνα ειδικά, στις 29 Απριλίου, οι αναφορές κυμαίνονται από 3-5 νεκρούς και 8-10 τραυματίες (Al Manar, Al Mayadeen).

Ο συνολικός αριθμός τραυματιών δεν διευκρινίζεται, καθώς οι πηγές επικεντρώνονται κυρίως στους νεκρούς.

Αντιδράσεις της κοινότητας των Δρούζων

Η θρησκευτική ηγεσία των Δρούζων, σε ανακοίνωση στις 2 Μαΐου 2025, επανέλαβε τη δέσμευσή της στην εθνική ενότητα της Συρίας, απορρίπτοντας κάθε απόσχιση (Al Jazeera).

Ζήτησε την ενίσχυση του κρατικού ελέγχου στη Σουέιντα και την ασφάλεια της οδού Σουέιντα-Δαμασκού.

Ο Σεΐχης Γιουσέφ αλ-Τζαρμπού χαρακτήρισε την ένταση «συνωμοσία για τη διάσπαση της Συρίας» (Enab Baladi).

Ο Λιβανέζος ηγέτης Ουαλίντ Τζουμπλάτ συναντήθηκε με τον πρόεδρο Αχμέντ αλ-Σάραα στη Δαμασκό, εκφράζοντας στήριξη στην κυβέρνηση και καλώντας τους Δρούζους να απορρίψουν την ισραηλινή παρέμβαση (Al Jazeera). Τοπικοί κάτοικοι, όπως ο Ραμπέι Μουνζίρ, δήλωσαν ότι «οι Αρχές είναι υπεύθυνες για τη διατήρηση της ασφάλειας» (Reuters).

Εμπλοκή του Ισραήλ

Το Ισραήλ εξαπέλυσε τρεις αεροπορικές επιδρομές:

30 Απριλίου 2025: Επίθεση στη Σαχνάγια, με στόχο «εξτρεμιστική ομάδα» που απειλούσε τους Δρούζους, σκοτώνοντας ένα μέλος των συριακών δυνάμεων (The Times of Israel).

2 Μαΐου 2025: Επίθεση κοντά στο προεδρικό μέγαρο της Δαμασκού, ως «μήνυμα» στη νέα ηγεσία (The Guardian).

3 Μαΐου 2025: Επιδρομές σε Ριφ Ντιμάσκ, Ντάραα και Χάμα, στοχεύοντας ιρανικές θέσεις, με τουλάχιστον έναν νεκρό πολίτη (The Guardian).

Ο πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι οι επιδρομές αποσκοπούσαν στην προστασία των Δρούζων, ενώ ο στρατός μετέφερε τρεις τραυματίες Δρούζους σε ισραηλινά νοσοκομεία (The Washington Post).

Η Συρία κατήγγειλε τις επιδρομές ως «παράνομες», με το πρακτορείο SANA να κατηγορεί το Ισραήλ για εκμετάλλευση των εσωτερικών συγκρούσεων (Reuters). Ο ΟΗΕ, μέσω του ειδικού απεσταλμένου για τη Συρία, καταδίκασε τις επιδρομές της 3ης Μαΐου (The Washington Post).

Ωστόσο, στο Ισραήλ, Δρούζοι διαδηλωτές, συμπεριλαμβανομένων εφέδρων των IDF, διαμαρτυρήθηκαν έξω από το σπίτι του Νετανιάχου, ζητώντας δράση για την προστασία των Δρούζων στη Συρία (Eurasian Times).

Συμφωνία και αποκλιμάκωση

Στις 2 Μαΐου 2025, οι ηγέτες των Δρούζων και η συριακή κυβέρνηση κατέληξαν σε συμφωνία στην Τζαραμάνα, με τους εξής όρους:

◾ Παράδοση βαρέων όπλων από τους Δρούζους.

◾ Ανάπτυξη δυνάμεων του υπουργείου Άμυνας περιμετρικά της Τζαραμάνα.

◾ Έρευνα για τους υπευθύνους των συγκρούσεων.

◾ Ενίσχυση ασφάλειας στην οδό Σουέιντα-Δαμασκού (Al Jazeera).

Οι συγκρούσεις στην Τζαραμάνα αντικατοπτρίζουν τις προκλήσεις της Συρίας μετά την πτώση του Μπασάρ αλ-Άσαντ το 2024. Η τζιχαντιστική HTS, υπό τον Αχμέντ αλ-Σάραα, αντιμετωπίζει εθνοθρησκευτικές διαιρέσεις, με τις επιθέσεις κατά Δρούζων και Αλαουιτών (Μάρτιος 2025) να εντείνουν τις ανησυχίες για τις μειονότητες (The New York Times).

Η ισραηλινή παρέμβαση, αν και παρουσιάζεται ως προστασία των Δρούζων, φαίνεται να εξυπηρετεί ευρύτερους στρατηγικούς στόχους, όπως η αποτροπή ενίσχυσης της HTS και ιρανικών δυνάμεων κοντά στα σύνορα (The Washington Post). Αραβικές πηγές κατηγορούν το Ισραήλ για αποσταθεροποίηση της Συρίας (Reuters).

Η πολεμική ένταση στην Τζαραμάνα αποκάλυψε τις βαθιές προκλήσεις της Συρίας στη μετά-Άσαντ εποχή.

Οι συγκρούσεις, που ξεκίνησαν από ένα πλαστό ηχητικό μήνυμα, οδήγησαν σε τουλάχιστον 109 νεκρούς, με τον αριθμό των τραυματιών να παραμένει αδιευκρίνιστος.

Οι ισραηλινές επιδρομές, συμπεριλαμβανομένων αυτών της 3ης Μαΐου 2025, περιέπλεξαν την κατάσταση, με τον ΟΗΕ να καταδικάζει την παραβίαση της συριακής κυριαρχίας.

Η συμφωνία της 2ας Μαΐου προσφέρει προσωρινή αποκλιμάκωση, αλλά η σταθερότητα εξαρτάται από την προστασία των μειονοτήτων και την αποτροπή ξένων παρεμβάσεων.