Έκθεση στον ΟΗΕ αποκαλύπτει την υποχώρηση των ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιωμάτων στην Τουρκία

Μια νέα έκθεση που κατατέθηκε στον ΟΗΕ φωτίζει την ανησυχητική υποχώρηση των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας στην Τουρκία, προειδοποιώντας ότι η χώρα κινδυνεύει με διεθνή απομόνωση αν δεν λάβει άμεσα μέτρα.

Η Έκθεση Υποστήριξης UPR 2025, που συντάχθηκε στο πλαίσιο της 4ης Παγκόσμιας Περιοδικής Επισκόπησης του ΟΗΕ, αποτυπώνει την κλιμακούμενη κρίση στην πρόσβαση των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων σε βασικά ανθρώπινα δικαιώματα.

Η έκθεση, που υπογράφεται από την Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Μουράτ Τσεκίτς, την Kaos GL και την Ένωση 17ης Μαΐου, καταγγέλλει τη συστηματική παραβίαση των δικαιωμάτων της ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητας, επισημαίνοντας ότι η Τουρκία απομακρύνεται με γοργούς ρυθμούς από τα διεθνή πρότυπα ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Οι νομικές και θεσμικές διακρίσεις, η ρητορική μίσους, οι παραβιάσεις δικαιωμάτων και η εδραιωμένη κουλτούρα ατιμωρησίας έχουν πλέον δομικό χαρακτήρα, σύμφωνα με την έκθεση που δημοσιεύθηκε χθες.

Διεθνής κινητοποίηση και σιωπή

Οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών έχουν εντείνει τις προσπάθειες υπεράσπισης, φέρνοντας το ζήτημα σε διεθνή φόρα και μηχανισμούς του ΟΗΕ.

Ωστόσο, η έκθεση υπογραμμίζει ότι ορισμένες χώρες παραμένουν σιωπηλές απέναντι σε αυτές τις παραβιάσεις, αντανακλώντας την αύξηση των αντι-ΛΟΑΤΚΙ+ τάσεων σε παγκόσμιο επίπεδο.

Προτάσεις για αλλαγή

Ο Κερέμ Ντίκμεν, συντονιστής του Προγράμματος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Kaos GL και συντάκτης της έκθεσης, δήλωσε:

«Η έκθεση παρουσιάστηκε τον Φεβρουάριο σε συνεδρίαση οργανώσεων της κοινωνίας των πολιτών.

»Ακολούθησαν δράσεις υπεράσπισης μέσω συναντήσεων με εκπροσώπους μονίμων αποστολών και αντιπροσωπειών.

»Φέτος, καταθέσαμε νέες προτάσεις υπό 17 θεματικές, εστιάζοντας στην πρόληψη των διακρίσεων κατά των ΛΟΑΤΚΙ+ και στην αναμόρφωση των νομικών πλαισίων που προκαλούν αποκλεισμό».

Καίριες προτάσεις της έκθεσης περιλαμβάνουν:

Τροποποίηση του Άρθρου 122 του Τουρκικού Ποινικού Κώδικα για την ποινικοποίηση των διακρίσεων βάσει σεξουαλικού προσανατολισμού και ταυτότητας φύλου.

Αναδιάρθρωση του Άρθρου 40 του Αστικού Κώδικα, που σήμερα παραβιάζει τα δικαιώματα των τρανς ατόμων.

Μεταρρύθμιση της δομής του Ιδρύματος Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και Ισότητας της Τουρκίας (TİHEK), που χαρακτηρίζεται αποκλειστική και διακριτική.

Ρητή απαγόρευση των λεγόμενων «θεραπειών αποκατάστασης».

«Οι τέσσερις πρώτες προτάσεις μας υιοθετήθηκαν από κράτη και διαβιβάστηκαν στην Τουρκία», σημείωσε ο Ντίκμεν, προσθέτοντας ότι η μετατροπή του TİHEK σε πραγματικό μηχανισμό ανθρωπίνων δικαιωμάτων απαιτεί την κατάργηση της διακριτικής του δομής.

Ελλείψεις και παραβιάσεις

Η έκθεση καταγράφει σοβαρές ελλείψεις στο νομικό πλαίσιο της Τουρκίας, με το Σύνταγμα να μην προστατεύει επαρκώς τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα από διακρίσεις.

Η απουσία νομοθεσίας για τα εγκλήματα μίσους και την καταπολέμηση των διακρίσεων δημιουργεί σημαντικά κενά.

Παράλληλα, τα ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα αντιμετωπίζουν παραβιάσεις θεμελιωδών δικαιωμάτων, όπως το δικαίωμα στη ζωή, την ελευθερία έκφρασης, τη ειρηνική συνάθροιση και την εργασία.

Εγκλήματα μίσους και ύποπτοι θάνατοι συχνά μένουν ατιμώρητοι.

Στον τομέα της Υγείας, τα τρανς άτομα αντιμετωπίζουν διακρίσεις και ταπεινωτικές διαδικασίες αναγνώρισης φύλου, ενώ στον εκπαιδευτικό χώρο η ΛΟΑΤΚΙ+ κοινότητα στερείται ασφαλών περιβαλλόντων.

Η ρητορική μίσους από δημόσιες Αρχές εντείνεται, με τα ΜΜΕ να υποστηρίζουν διακριτικούς λόγους μέσω δημόσιων πόρων.

Περιορισμοί και διώξεις

Η έκθεση καταγγέλλει την ουσιαστική εξαφάνιση του δικαιώματος στην ειρηνική συνάθροιση, με τις πορείες Υπερηφάνειας και παρόμοιες εκδηλώσεις να απαγορεύονται συστηματικά.

Επιπλέον, οργανώσεις όπως η Kaos GL και η Ένωση 17ης Μαΐου αντιμετωπίζουν διώξεις με κατηγορίες όπως «απρέπεια», ποινικοποιώντας την υπεράσπιση δικαιωμάτων.

Διεθνής ανταπόκριση

Χώρες όπως η Γερμανία, η Αυστραλία, το Βέλγιο, η Φινλανδία, η Γαλλία, η Ολλανδία, η Ιρλανδία, η Ισλανδία, ο Καναδάς και το Μεξικό έχουν απευθύνει συστάσεις στην Τουρκία για τα ΛΟΑΤΚΙ+ δικαιώματα, αλλά αυτές κρίνονται ανεπαρκείς.

Η έκθεση καλεί σε ενίσχυση της διεθνούς πίεσης για ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις.