Οικονομίδης: Ο φερόμενος ως νέος υπ. Οικονομικών “βάζει” στόχο για ανεργία 15%

Ο καθηγητής Οικονομικών του Stern Νίκος Οικονομίδης που φέρεται να είναι ο νέος υπουργός Οικονομικών στην θέση του Γιάννη Στουρνάρα έδωσε συνέντευξη στην Καθημερινή και τον δημοσιογράφο Γιάννη Παλαιολόγο τονίζοντας ότι με στοχευμένες κινήσεις η χώρα μας μπορεί να μειώσει την ανεργία στο 15%.

Για το χρέος, εξηγεί ότι η επιμήκυνση των δανείων από τις χώρες της Ευρωζώνης και από τον EFSF στα 75 έτη μπορεί να επιφέρει μείωση της καθαράς παρούσας αξίας του κατά τουλάχιστον 50%.

Διαβάστε την συνέντευξη που έδωσε ο Νίκος Οικονομίδης:

Τι σηματοδότησε η έξοδος της Ελλάδας στις αγορές τον Απρίλιο, την οποία είχατε προτείνει τον Φεβρουάριο με άρθρο σας στην «Κ»;

Η Ελλάδα ήταν τέσσερα χρόνια σε εξορία από τις αγορές. Η επιστροφή ήταν τολμηρή και κρίνεται πολύ επιτυχημένη, με επιτόκιο χαμηλότερο του αναμενόμενου. Μεταξύ άλλων, απέδειξε έμπρακτα την πιστοληπτική της ικανότητα, όπως αποτιμάται από την αγορά, όχι από γραφειοκράτες των Βρυξελλών ή άλλους κρατικούς οργανισμούς.

Κάποιοι έχουν ισχυριστεί ότι η ισχυρή ζήτηση οφείλεται στο ότι το νέο ομόλογο λήγει πριν ξεκινήσουν οι λήξεις των δανείων του μηχανισμού στήριξης και ότι δεν αποτελεί πραγματική ψήφο εμπιστοσύνης προς τη χώρα…

Δεν συμφωνώ. Αυτοί που αγόρασαν το ομόλογο δεν ήταν κυρίως funds υψηλού ρίσκου, αλλά θεσμικοί επενδυτές, όπως η BlackRock, που είχαν τη γενική άποψη ότι η Ελλάδα πάει καλά και ότι ο ελληνικός κίνδυνος είναι πλέον περιορισμένος.

 Στο άρθρο σας είχατε τονίσει τη σημασία να αξιοποιηθούν οι πόροι από το νέο ομόλογο για αναπτυξιακές επενδύσεις…

Η Ελλάδα κατά τη διάρκεια της κρίσης έχει στερέψει από επενδύσεις. Οι ιδιώτες που είχαν χρήματα να επενδύσουν, ακόμα και αφού απομακρύνθηκε ο κίνδυνος εξόδου από το ευρώ μετά τις εκλογές του 2012, περίμεναν οι τιμές των περιουσιακών στοιχείων να φτάσουν στον «πάτο» – και αρκετοί ακόμα περιμένουν. Παράλληλα, το πρόγραμμα δημοσίων επενδύσεων, λόγω του δημοσιονομικού σφιξίματος, έχει ουσιαστικά ανασταλεί. Γι’ αυτό και είναι εξαιρετικά σημαντικό για την οικονομία τα κονδύλια από νέες εκδόσεις ομολόγων να κατευθυνθούν σε παραγωγικές επενδύσεις – τέτοιες, μάλιστα, που να έχουν απόδοση πάνω από 5%, που είναι το μέσο κόστος σήμερα του καινούργιου δανεισμού του ελληνικού Δημοσίου. Αν το κράτος καταφέρει να κάνει επενδύσεις 5 δισ. ευρώ τον χρόνο –2% με 3% του ΑΕΠ– και προχωρήσει σε διμερείς συμφωνίες με μεγάλες ευρωπαϊκές χώρες για κοινά επενδυτικά εγχειρήματα, αυτό θα δώσει σημαντική ώθηση στην οικονομία.

Ποιοι θα έπρεπε να είναι οι κλάδοι προτεραιότητας;

Σε πρώτο στάδιο οι υποδομές – δρόμοι, αγωγοί φυσικού αερίου, ηλεκτροδοτικά δίκτυα αλλά και ο τουρισμός. Υπάρχουν επίσης οι Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Με κατάλληλη στόχευση, μπορούμε να μειώσουμε τον αριθμό των ανέργων από άνω του 25% σε 15% μέσα σε δύο χρόνια.

 Η δυνατότητα επίτευξης αυτού του σκοπού δεν εξαρτάται και από το πόσο μεγάλη δημοσιονομική ανάσα θα δοθεί από τη διευθέτηση του χρέους;

Αυτή τη στιγμή, οι επίσημοι δανειστές –οι χώρες της Ευρωζώνης, το EFSF, το ΔΝΤ και η ΕΚΤ– κατέχουν 250 δισ. του ελληνικού χρέους, από σύνολο 320 δισ. Από αυτά, τα διμερή δάνεια και οι πόροι του μηχανισμού στήριξης είναι περίπου 200 δισ. Η πρότασή μου είναι να επιμηκυνθούν οι λήξεις των δανείων αυτών στα 75 χρόνια. Αυτό δεν θα προκαλέσει αντιδράσεις από τους εταίρους και από τον μηχανισμό στήριξης, γιατί ο τρόπος με τον οποίο εγγράφουν τις απαιτήσεις τους απέναντί μας σημαίνει ότι δεν θα εγγράψουν ζημίες από την παράταση του χρόνου αποπληρωμής. Για το ελληνικό Δημόσιο, από την άλλη μεριά, η επιμήκυνση από μόνη της, χωρίς μείωση του επιτοκίου, σημαίνει μείωση της καθαράς παρούσας αξίας του χρέους κατά τουλάχιστον 50%. Αν σε αυτό προσθέσετε τη μετατροπή του επιτοκίου από κυμαινόμενο σε σταθερό, την περαιτέρω μείωσή του από τα ήδη χαμηλά επίπεδα του 1,82% και τη διεύρυνση της περιόδου χάριτος σε όλα τα επίσημα δάνεια, μια τέτοια διευθέτηση μπορεί να βοηθήσει πολύ.

Ποιες είναι οι πιο κρίσιμες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που δεν έχουν προχωρήσει;

Να σας πω κατ’ αρχάς ότι στο μέτωπο της αγοράς εργασίας υπήρξαν ριζικές αλλαγές, αρά το άνοιγμα ήταν επιτυχές. Εκεί που δεν πέτυχαν οι μεταρρυθμίσεις είναι στο άνοιγμα των κλειστών τομέων της οικονομίας. Για παράδειγμα, στα φαρμακεία εξακολουθεί να υπάρχει εγγυημένο κέρδος. Πρέπει να καταργηθούν όλοι οι απαρχαιωμένοι κανόνες που λειτουργούν εις βάρος των καταναλωτών.

Δεν υπάρχουν άλλοι τομείς, όμως, που παραμένουν κλειστοί και των οποίων το άνοιγμα θα είχε πολύ μεγαλύτερη αξία για την οικονομία;

Πρέπει να προσπαθήσουμε να μην υπάρχουν τομείς με εταιρείες που έχουν δεσπόζουσα θέση και, αν υπάρχουν τέτοιες εταιρείες, να έχουμε ισχυρές ρυθμιστικές αρχές που να αποτρέπουν την κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσης. Γενικότερα πάντως, με την εξαίρεση του fast track, που αφορά μόνο μεγάλους επενδυτές και επενδύσεις ειδικών προδιαγραφών, οι γραφειοκρατικές δυσκολίες για τους επενδυτές δεν έχουν μειωθεί τα τελευταία τέσσερα χρόνια.

Πιστεύετε ότι η Ελλάδα θα επιμείνει στις μεταρρυθμίσεις ή θα παραστρατήσει;

Το ελπίζω. Δεν μπορώ να το γνωρίζω. Οι πολιτικοί σε ένα δημοκρατικό σύστημα παντού, όχι μόνο στην Ελλάδα, κοιτάζουν να προσελκύσουν τον μέγιστο αριθμό ψηφοφόρων. Θα έπρεπε όμως το ελληνικό κράτος, όποιος και να είναι στην κυβέρνηση, να προωθήσει πολιτικές που είναι χρήσιμες για τη χώρα, όχι μόνο άμεσα, αλλά μεσοπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα. Οι πολιτικοί οφείλουν να κοιτάζουν μακροπρόθεσμα. Είναι τρελό αυτό που λένε ορισμένοι ότι η κυβέρνηση δεν μπορεί να πάρει μέτρα για το μέλλον επειδή είναι κυβέρνηση που έχει διάρκεια ζωής έξι μηνών ή ενός χρόνου…