Μίχαλος: Το ελληνικό οικοσύστημα καινοτομίας γεννήθηκε μέσα στην κρίση

«Στην Ελλάδα διαθέτουμε ένα δυναμικό οικοσύστημα καινοτομίας, που γεννήθηκε ταυτόχρονα σχεδόν με την έναρξη της κρίσης και κατάφερε να αναπτυχθεί παρά τα εμπόδια.

»Μέσα σε λιγότερα από δέκα χρόνια, είδαμε να αναδεικνύονται οι πρώτοι «πρωταθλητές», να αυξάνονται τα επενδυόμενα κεφάλαια, να δημιουργούνται δίαυλοι με την πανεπιστημιακή κοινότητα, αλλά και νέα δίκτυα και δομές για την υποστήριξη της καινοτόμου επιχειρηματικότητας», υπογράμμισε, μεταξύ άλλων, ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος Κωνσταντίνος Μίχαλος, μιλώντας, σήμερα, στην 1η Τριμερή Επιχειρηματική Συνάντηση Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ στο Τελ Αβίβ, με τη συμμετοχή του προέδρου του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Χριστόδουλου Αγκαστινιώτη και του προέδρου της Ομοσπονδίας Εμπορικών Επιμελητηρίων του Ισραήλ Uriel Lynn.

Συγκεκριμένα, ο κ. Μίχαλος επεσήμανε, στην ομιλία του με θέμα τη «Διασυνοριακή Συνεργασία στην Καινοτομία και το Εμπόριο», ότι στην Ελλάδα υπάρχουν περισσότερες από 400 νεοφυείς επιχειρήσεις που κινούνται γύρω από τον τεχνολογικό τομέα και μεγάλος αριθμός startups που δραστηριοποιούνται σε άλλους κλάδους, όπως ο αγροτοδιατροφικός.

Επίσης μέχρι το τέλος του 2017 πάνω από 250 εκατ. ευρώ είχαν επενδυθεί σε ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις ενώ από το 2014 και μετά πολλές από αυτές μπαίνουν στο στόχαστρο ξένων επενδυτών, με επιτυχημένα παραδείγματα εξαγορών.

Παράλληλα, σημείωσε πως αντίστοιχα στο Ισραήλ λειτουργούν χιλιάδες νεοφυείς επιχειρήσεις, πάνω από 300 πολυεθνικές επιχειρήσεις έχουν ιδρύσει παραρτήματα και ερευνητικά κέντρα ενώ δραστηριοποιούνται περίπου 60 με 70 κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (Venture Capital) και εμφανίζεται η τάση μεγάλες εταιρίες να ιδρύουν δικά τους επενδυτικά κεφάλαια στο Ισραήλ, ώστε να έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού για την απόκτηση καινοτομιών.

Κλείνοντας, μίλησε για τους τομείς που μπορούν να ενισχυθούν οι εμπορικές σχέσεις των τριών χωρών, αναφέροντας ότι οι ανερχόμενοι για τις ελληνικές εξαγωγές κλάδοι είναι αυτοί των τροφίμων, των φαρμακευτικών και παραφαρμακευτικών προϊόντων και συμπληρωμάτων διατροφής, των τεχνολογιών επικοινωνιών και πληροφορικής, των έτοιμων ενδυμάτων, αλλά και των δομικών υλικών και πρόσθεσε πως μπορεί επίσης να υπάρξει τριμερής επιχειρηματική συνεργασία – συμπαραγωγή, κοινοπραξίες, έρευνα και ανάπτυξη νέων προϊόντων και αξιοποίηση δικτύων διανομής – με σκοπό το άνοιγμα σε τρίτες αγορές.

«Στα πλεονεκτήματα της τριμερούς επιχειρηματικής συνεργασίας περιλαμβάνονται η εγγύτητα, το χαμηλό μεταφορικό κόστος και η ταχύτητα παράδοσης, το υψηλό επίπεδο πολιτικών διμερών σχέσεων, οι ευνοϊκότεροι όροι εισόδου για τρόφιμα και ποτά από την Ε.Ε. με βάση τη συμφωνία σύνδεσης Ε.Ε. και Ισραήλ και οι μηδενικοί δασμοί για βιομηχανικά αγαθά, με βάση τη συμφωνία σύνδεσης Ε.Ε. και Ισραήλ», κατέληξε ο πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος.

Η 1η Τριμερής Επιχειρηματική Συνάντηση Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ πραγματοποιείται σήμερα στο Τελ Αβίβ, με την παρουσία του προέδρου της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος κ.Κωνσταντίνου Μίχαλου, του προέδρου του Κυπριακού Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου κ. Χριστόδουλου Αγκαστινιώτη και του προέδρου της Ομοσπονδίας Εμπορικών Επιμελητηρίων του Ισραήλ κ. UrielLynn.

«Μια συνάντηση που στόχο έχει να συμβάλει στη διεύρυνση και στην εμβάθυνση της συνεργασίας μεταξύ των τριών επιχειρηματικών κοινοτήτων, σε τομείς όπως το εμπόριο, οι επενδύσεις, η ενέργεια, η καινοτομία και οι νέες τεχνολογίες», όπως τόνισε στον χαιρετισμό του κατά την έναρξη της εκδήλωσης ο πρόεδρος της ΚΕΕ κ. Κωνσταντίνος Μίχαλος, και της οποίας «το πρώτο ουσιαστικό βήμα έγινε τον περασμένο Μάιο, στο πλαίσιο της Τριμερούς Συνάντησης Κορυφής, με την υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ των Επιμελητηρίων Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ».

Στην κεντρική ομιλία του με θέμα τη «Διασυνοριακή Συνεργασία στην Καινοτομία και το Εμπόριο» ο κ. Κ. Μίχαλος τόνισε τα εξής:

«Οι τομείς της Έρευνας και Ανάπτυξης, της καινοτομίας και της τεχνολογίας είναι ιδιαίτερα σημαντικοί για τις οικονομίες και το μέλλον των τριών χωρών.

Ιδιαίτερα το Ισραήλ παρουσιάζει δυναμική ανάπτυξη στους τομείς αυτούς, έχοντας διαμορφώσει ένα ιδιαίτερα ευνοϊκό πλαίσιο και ένα ισχυρό οικοσύστημα ενθάρρυνσης της καινοτομίας, δίνοντας ιδιαίτερη έμφαση στον κλάδο της υψηλής τεχνολογίας.

Στο Ισραήλ λειτουργούν ήδη χιλιάδες νεοφυείς επιχειρήσεις, ενώ πάνω από 300 πολυεθνικές επιχειρήσεις έχουν ιδρύσει παραρτήματα και ερευνητικά κέντρα. Στην αγορά δραστηριοποιούνται περίπου 60 με 70 VC’s. Ενώ εμφανίζεται η τάση μεγάλες εταιρίες να ιδρύουν δικά τους επενδυτικά κεφάλαια στο Ισραήλ, ώστε να έχουν συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι του ανταγωνισμού για την απόκτηση καινοτομιών.

Στην Ελλάδα διαθέτουμε ένα δυναμικό οικοσύστημα καινοτομίας, που γεννήθηκε ταυτόχρονα σχεδόν με την έναρξη της κρίσης και κατάφερε να αναπτυχθεί παρά τα εμπόδια.

Μέσα σε λιγότερα από δέκα χρόνια, είδαμε να αναδεικνύονται οι πρώτοι «πρωταθλητές», να αυξάνονται τα επενδυόμενα κεφάλαια, να δημιουργούνται δίαυλοι με την πανεπιστημιακή κοινότητα, αλλά και νέα δίκτυα και δομές για την υποστήριξη της καινοτόμου επιχειρηματικότητας.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις υπάρχουν περισσότερες από 400 νεοφυείς επιχειρήσεις που κινούνται γύρω από τον τεχνολογικό τομέα. Ωστόσο, υπάρχει και ένας μεγάλος αριθμός startups που δραστηριοποιούνται σε άλλους κλάδους, όπως ο αγροτοδιατροφικός.

Μέχρι το τέλος του 2017 πάνω από 250 εκατ. ευρώ είχαν επενδυθεί σε ελληνικές νεοφυείς επιχειρήσεις. Από το 2014 και μετά πολλές από αυτές μπαίνουν στο στόχαστρο ξένων επενδυτών, με επιτυχημένα παραδείγματα εξαγορών.

Επίσης, έχει ήδη τεθεί σε εφαρμογή η επενδυτική πλατφόρμα Equifund. Πρόκειται για ένα καινοτόμο προϊόν για την επιχειρηματικότητα, που συνδυάζει χρηματοδότηση και εμπειρία από σημαντικούς θεσμικούς φορείς, την απαραίτητη ευελιξία για τη δημιουργία επιτυχημένων επενδύσεων σε startups, MμΕ, αλλά και στην έρευνα και την καινοτομία.

Η Επιμελητηριακή Κοινότητα ανέλαβε από νωρίς πρωτοβουλίες για την υποστήριξη του οικοσυστήματος.

Θα αναφέρω το παράδειγμα του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών. Το οποίο δημιούργησε δομές και δίκτυα, όπως η Θερμοκοιτίδα Νεοφυών Επιχειρήσεων και το Δίκτυο Επιχειρηματικών Αγγέλων. Ανέπτυξε συνεργασίες με πανεπιστήμια, με οργανισμούς στήριξης της νεοφυούς επιχειρηματικότητας και με φορείς της Αυτοδιοίκησης.

Δημιούργησε θεσμούς ανάδειξης της καινοτόμου επιχειρηματικότητας, όπως τα AthensStartupAwards και βεβαίως το Φεστιβάλ Καινοτομίας.

Συμμετέχει ενεργά στο δημόσιο διάλογο, με προτάσεις και διεκδικήσεις για την ενδυνάμωση του οικοσυστήματος και την αναβάθμιση του ευρύτερου επιχειρηματικού περιβάλλοντος στη χώρα.

Μέσα από όλες αυτές τις δράσεις, έχουμε δει αυτή την πολύτιμη για τη χώρα μας κοινότητα καινοτομίας, να αναπτύσσεται και να δυναμώνει. Και γνωρίζουμε καλά ότι υπάρχουν ακόμη μεγάλα περιθώρια ανάπτυξης.

Δυνατότητες συνεργασίας:

– Ανάπτυξη επιχειρηματικών συνεργασιών Ισραηλινών εταιρειών με ελληνικές εταιρείες κλάδων υψηλής τεχνολογίας/καινοτομίας με εξαγωγικό προσανατολισμό. Αυτό μπορεί να γίνει με τη δημιουργία συνεργατικών τεχνολογικών σχηματισμών, ανάθεση δραστηριοτήτων Ε&Α σε ελληνικές εταιρείες, προσέλκυση επιχειρηματικών κεφαλαίων.

– «Εργαλεία» για αξιοποίηση σε αυτό το πλαίσιο μπορούν να αποτελέσουν ο αναπτυξιακός νόμος, διμερείς δράσεις όπως προκηρύξεις για χρηματοδοτική ενίσχυση κοινών έργων, καθώς και το πρόγραμμα της ΕΕ «Horizon 2020» στο οποίο το Ισραήλ συμμετέχει από 1/1/2014.

– Ανάπτυξη επιχειρηματικών συνεργασιών ισραηλινών εταιρειών με ελληνικές εταιρείες κλάδων υψηλής τεχνολογίας/καινοτομίας, start-ups που ξεκινούν από θερμοκοιτίδες Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων.

– Οργανωμένη συμμετοχή νεοφυών επιχειρήσεων σε σημαντικές διοργανώσεις, συνέδρια, εκθέσεις και φεστιβάλ καινοτομίας σε Ισραήλ και Ελλάδα. Σημειώνεται ότι η Ελλάδα για πρώτη φορά συμμετείχε με εθνικό Περίπτερο στο ετήσιο διεθνές φεστιβάλ Καινοτομίας (DLD).

Επιπλέον, θεωρώ ότι από το παράδειγμα του Ισραήλ μπορούμε να αντλήσουμε σημαντικές κατευθύνσεις, για τη δημιουργία ανάλογων συνθηκών και στην Ελλάδα.

Το Ισραήλ διαθέτει ένα υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό και ακαδημαϊκό προσωπικό, καθώς και κορυφαία πανεπιστημιακά ιδρύματα.

Και είναι ιδιαίτερα σημαντικό το γεγονός ότι ο ρόλος των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων δεν εξαντλείται μόνο στην έρευνα, αλλά και στη μεταφορά τεχνολογίας στην αγορά, μέσω εξειδικευμένων φορέων (TechnologyTransferOrganizations). Φορείς με αποστολήτόσο τον εντοπισμό των επιστημονικών ιδεών που μπορούν να αποτελέσουν αντικείμενο εμπορικής εκμετάλλευσης, όσο και την αποτελεσματική εφαρμογή στην παραγωγή προϊόντων από τον ιδιωτικό τομέα. Σε αυτούς, μάλιστα, συμμετέχουν και επιχειρηματίες, ακαδημαϊκοί και υψηλόβαθμα στελέχη στο χώρο της Έρευνας και Ανάπτυξης.

Σε αυτή την κατεύθυνση, μπορούμε και πρέπει να επενδύσουμε και στην Ελλάδα, όπου λειτουργούν σήμερα εξαιρετικά πανεπιστημιακά τμήματα, με ένα υψηλού επιπέδου ανθρώπινο δυναμικό. Η πρόκληση είναι η διασύνδεση της παραγόμενης γνώσης με την αγορά. Θεωρώ ότι η ανάπτυξη συνεργασιών με αντίστοιχους φορείς του Ισραήλ, η μεταφορά εμπειρίας και η προσαρμογή καλών πρακτικών θα βοηθήσει να κάνουμε σημαντικά βήματα σε αυτό το στόχο.

Μια σειρά από παράγοντες, που συμβάλουν εξίσου στην ανάπτυξη της καινοτομίας στο Ισραήλ είναι επίσης:

Σημαντικά φορολογικά κίνητρα και επιδοτήσεις – με αυστηρά κριτήρια – για βιομηχανικές επενδύσεις σε Έρευνα και Ανάπτυξη, με σκοπό τη μετατροπή της τεχνολογικής καινοτομίας σε διεθνώς εμπορεύσιμα αγαθά.

Ουσιαστική υποστήριξη τεχνολογικών προγραμμάτων από τον αρμόδιο κρατικό φορέα – InnovationAuthority

Ενεργός ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης, στην υποστήριξη της εγκατάστασης ξένων επιχειρήσεων – νεοφυών ή πολυεθνικών – μέσω κινήτρων και διευκολύνσεων.

Ελλάδα, Κύπρος και Ισραήλ μπορούν να αξιοποιήσουν μια σειρά από πλεονεκτήματα για την ενίσχυση των εμπορικών σχέσεων:

Εγγύτητα, χαμηλό μεταφορικό κόστος και ταχύτητα παράδοσης

Υψηλό επίπεδο πολιτικών διμερών σχέσεων

Ευνοϊκότεροι όροι εισόδου για τρόφιμα και ποτά από την Ε.Ε. με βάση τη συμφωνία σύνδεσης Ε.Ε. και Ισραήλ.

Μηδενικοί δασμοί για βιομηχανικά αγαθά, με βάση τη συμφωνία σύνδεσης Ε.Ε. και Ισραήλ.

Οι ανερχόμενοι για τις ελληνικές εξαγωγές κλάδοι είναι αυτοί των τροφίμων, των φαρμακευτικών και παραφαρμακευτικών προϊόντων και συμπληρωμάτων διατροφής, των τεχνολογιών επικοινωνιών και πληροφορικής, των έτοιμων ενδυμάτων, αλλά και των δομικών υλικών.

Μπορεί επίσης να υπάρξει τριμερής επιχειρηματική συνεργασία – συμπαραγωγή, κοινοπραξίες, έρευνα και ανάπτυξη νέων προϊόντων και αξιοποίηση δικτύων διανομής – με σκοπό το άνοιγμα σε τρίτες αγορές.

Στρατηγικές συνεργασίες επιχειρήσεων, με σκοπό τη συμπαραγωγή και εξαγωγή προϊόντων. Διερεύνηση προοπτικών συνεργασίας για συμπαραγωγή φαρμάκων.

Διοργάνωση στοχευμένων εμπορικών αποστολών και συναντήσεων, κλαδικού και ευρύτερου ενδιαφέροντος .

Δράσεις για την ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα του τουρισμού:

Περαιτέρω προώθηση των απευθείας αεροπορικών συνδέσεων Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ, με αξιοποίηση διεθνών περιφερειακών αεροδρομίων.

Προώθηση τουριστικών πακέτων σε ειδικές θεματικές ενότητες, όπως είναι ο ιατρικός, ο γαστρονομικός, ο καταδυτικός, ο χειμερινός τουρισμός και ο αγροτουρισμός.

Ανάπτυξη κοινών πακέτων κρουαζιέρας με σταθμούς σε Ισραήλ, Kύπρο και Ελλάδα.

Ανάπτυξη κοινών τουριστικών πακέτων σε τρίτες αγορές (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Ιαπωνία), μέσω τυποποιημένων ταξιδιών εξοικείωσης για ταξιδιωτικούς πράκτορες και δημοσιογράφους».