Η Τουρκία απειλεί την ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ (GSI) – Δηλώσεις Χριστοδουλίδη

Το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ (GSI) μέσω υποθαλάσσιου καλωδίου αντιμετωπίζει νέες προκλήσεις, καθώς η Τουρκία συνεχίζει να θέτει εμπόδια, κλιμακώνοντας το γεωπολιτικό ρίσκο. Εν μέσω αντιδράσεων και απειλών από την Άγκυρα, η Κύπρος και η ΕΕ παρακολουθούν στενά την κατάσταση, ενώ η υλοποίηση του έργου κινδυνεύει να καθυστερήσει περαιτέρω.

Ο Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, δήλωσε την Παρασκευή 11 Απριλίου 2025 ότι «μόλις η Ελληνική Κυβέρνηση λάβει συγκεκριμένες αποφάσεις, θα προχωρήσει και στις αντίστοιχες ανακοινώσεις».

Η δήλωση αυτή έγινε ως απάντηση σε ερωτήσεις δημοσιογράφων σχετικά με το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας-Κύπρου-Ισραήλ (GSI).

Ο κ. Χριστοδουλίδης αποκάλυψε ότι είχε συνομιλίες για το θέμα αυτό με τον Έλληνα Πρωθυπουργό, Κυριάκο Μητσοτάκη.

Αναφερόμενος στις αντιδράσεις της Τουρκίας, ο Κύπριος Πρόεδρος σημείωσε ότι, κατά τις συνομιλίες του με αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, καθώς και με την Επίτροπο για τη Μεσόγειο, Ντουμπράβκα Σουίτσα, που βρισκόταν στην Κύπρο, διαφάνηκε έντονη δυσαρέσκεια της ΕΕ για τις δηλώσεις της Τουρκίας.

Οι δηλώσεις αυτές αφορούν ένα έργο ευρωπαϊκού ενδιαφέροντος, το οποίο χρηματοδοτείται από την ίδια την ΕΕ.

«Τέτοιες προσεγγίσεις παρακολουθούνται στενά από την ΕΕ και θεωρούνται σαφώς αρνητικές», πρόσθεσε.

Ερωτηθείς για το ενδεχόμενο κλιμάκωσης της έντασης, όπως ένα θερμό επεισόδιο, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης τόνισε ότι «η Κύπρος δεν θα προβεί σε καμία ενέργεια που θα μπορούσε να οδηγήσει σε κλιμάκωση».

Παράλληλα, υπογράμμισε ότι τα δικαιώματα της Κυπριακής Δημοκρατίας είναι αδιαπραγμάτευτα και ότι, με τα διαθέσιμα μέσα, η Κύπρος θα τα υπερασπιστεί, όπως φαίνεται και από τις δραστηριότητες εντός της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ) της.

Σχετικά με το αν η ΕΕ θα αντιδράσει στη στάση της Τουρκίας, ο κ. Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται σε επικοινωνία με την Άγκυρα σε ανώτατο επίπεδο για το συγκεκριμένο ζήτημα.

Η Τουρκία, ωστόσο, συνεχίζει να θέτει εμπόδια στο έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης, αυξάνοντας το γεωπολιτικό ρίσκο και περιπλέκοντας την υλοποίηση του GSI.

Πηγές από το Τουρκικό Υπουργείο Άμυνας εξέφρασαν ανοιχτές απειλές, υπονοώντας ότι η κατασκευή του καλωδίου δεν θα επιτραπεί και ότι η Τουρκία θα αντιδράσει εάν δεν γίνουν σεβαστά τα δικαιώματα που, όπως ισχυρίζεται, έχει στην περιοχή.

Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, «λαμβάνονται όλα τα αναγκαία μέτρα για την προστασία της ασφάλειας των Τουρκοκυπρίων και τη διασφάλιση των δικαιωμάτων και συμφερόντων τους, απέναντι σε κάθε προσπάθεια που παραβλέπει την τουρκική παρουσία στο νησί ή διαταράσσει την εύθραυστη ισορροπία».

Ανησυχία προκαλούν δημοσιεύματα που υποστηρίζουν ότι η Τουρκία είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει τις εξουσίες της για να εμποδίσει δραστηριότητες της ελληνοκυπριακής πλευράς, οι οποίες, κατά την άποψή της, απειλούν την ασφάλεια των Τουρκοκυπρίων και την ειρήνη στο νησί.

Η γεωπολιτική αβεβαιότητα που περιβάλλει το έργο προκαλεί προβληματισμό στη Λευκωσία.

Παρά την πρόθεση να προχωρήσουν οι εργασίες, τα εμπλεκόμενα μέρη ανησυχούν για το μέλλον του έργου.

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Ρένα Δούρου: Σιωπή/αποδοχή της κυβέρνησης για την αναβάθμιση της Τουρκίας από την Κομισιόν στην ηλεκτρική διασύνδεση Ελλάδας-Κύπρου

Τους τελευταίους μήνες, η Τουρκία έχει δείξει έμπρακτα την αποφασιστικότητά της να παρεμποδίσει την πρόοδο του έργου.

Ιταλικά ερευνητικά σκάφη αποχώρησαν από την Ελλάδα μετά από παρενοχλήσεις μέσω ασυρμάτου από τουρκική κορβέτα, κατά τη διάρκεια ερευνών βορειοανατολικά της Κρήτης πριν από λίγες εβδομάδες.

Το περασμένο καλοκαίρι, η Άγκυρα χρησιμοποίησε πέντε πολεμικά πλοία για να εμποδίσει ερευνητικές εργασίες σε διεθνή ύδατα νοτίως της Κάσου.

Ως αποτέλεσμα, ο ΑΔΜΗΕ ανέστειλε την καταβολή δόσης 70 εκατομμυρίων ευρώ προς την κατασκευάστρια εταιρεία Nexans, αναμένοντας σαφέστερες προοπτικές για τη συνέχιση του έργου.