Σταθμός η απόφαση της Χάγης για καθεστώς των Βρετανικών Βάσεων

Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης γνωμοδότησε τη Δευτέρα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο έχει την υποχρέωση να τερματίσει την διοίκηση στον Μαυρίκιο και στο Αρχιπέλαγος Τσάγκος «το συντομότερο δυνατόν».

Όπως αναφέρεται στην απόφαση, «η αποαποικιοποίηση στον Μαυρίκιο, δεν διενεργήθηκε νόμιμα και ως εκ τούτου η Βρετανία πρέπει να αποχωρήσει το συντομότερο δυνατόν». Αναφέρθηκε επίσης πως η αποικιοκρατία συνιστά παραβίαση του διεθνούς δικαίου.

Υπενθυμίζεται πως η κυβέρνηση του νησιού Μαυρίκιος στον Ινδικό Ωκεανό και πρώην αποικία της Βρετανίας ζητούσε τη γνωμάτευση του Δικαστηρίου κατά πόσον είναι νόμιμο, με βάση το διεθνές δίκαιο, η Βρετανία να κατέχει έδαφος του το οποίο χρησιμοποιεί ως στρατιωτική βάση. Η απόφαση αυτή, ωστόσο, είναι συμβουλευτική και μη δεσμευτική.

Η γνωμοδότηση αυτή, σύμφωνα με ειδικούς, θα έχει προεκτάσεις τόσο στην Κύπρο όσο και σε άλλες χώρες, όπου η Βρετανία διατηρεί στρατιωτικές βάσεις.

Κατά τη διάρκεια των δικάσιμων, η Κυβέρνηση του Μαυρίκιου ανέφερε πως η χώρα αναγκάστηκε να παραδώσει το αρχιπέλαγος «Τσάγκος» στη Βρετανία, με στόχο να κερδίσει την ανεξαρτησία της. Από την πλευρά της η Βρετανία εξήγησε πως ο Μαυρίκιος παρέδωσε το αρχιπέλαγος με τη θέλησή του.

Ενώπιον του δικαστηρίου, είχαν αγορεύσει εκπρόσωποι 22 χωρών μεταξύ των οποίων και η Κύπρος, της οποίας το 3% του εδάφους της χρησιμοποιείται από την Βρετανία ως στρατιωτική βάση.

Στην αγόρευση του, εκπροσωπώντας την Κυπριακή Δημοκρατία, ο Γενικός Εισαγγελέας Κώστας Κληρίδης, είχε διατυπώσει τη θέση ότι το δικαίωμα στην αυτοδιάθεση είναι το ίδιο αναφαίρετο όπως και η κυριαρχία ενός κράτους, σημειώνοντας ότι η αποικιοκρατία αποτελεί παραβίαση του διεθνούς δικαίου και του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών.

Σε δηλώσεις του στο ΚΥΠΕ, ο κ. Κληρίδης είχε αναφέρει ότι η επιτυχής έκβαση της υπόθεσης θα είναι ένα πολύ σοβαρό νομικό όπλο, επισημαίνοντας ότι « το δικαίωμα της αυτοδιάθεσης είναι και θα είναι πάντοτε σεβαστό και αναπαλλοτρίωτο ανεξάρτητα από τις συνθήκες που επικρατούσαν κατά την απόδοση ανεξαρτησίας».