Όσο ο ΟΗΕ «ψάχνεται» η θεσμική κρίση στη Λιβύη απειλεί να αναζωπυρώσει τον εμφύλιο πόλεμο

Το Συμβούλιο Ασφαλείας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών συνεδρίασε την Τρίτη κεκλεισμένων των θυρών για να συζητήσει για τη Λιβύη και τον μελλοντικό ρόλο του ΟΗΕ, δύο ζητήματα που συνεχίζουν να διχάζουν τα κράτη μέλη, ιδίως όσον αφορά την πτυχή του διορισμού νέου ειδικού απεσταλμένου, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές.

Η εντολή της πολιτικής αποστολής του ΟΗΕ στη Λιβύη (MANUL) τυπικά εκπνέει την 30ή Απριλίου.

Από το δεύτερο τρίμηνο του 2021, όταν υπέβαλε την παραίτησή του (τον Νοέμβριο) ο Σλοβάκος διπλωμάτης Γιαν Κούμπις, στο ΣΑ έχουν εκδηλωθεί πολλές διαφωνίες για τη Λιβύη.

Η τρέχουσα εντολή της MANUL δεν ανανεώθηκε έτσι παρά για τέσσερις μήνες τον Σεπτέμβριο και κατά μόλις τρεις μήνες τον Ιανουάριο.

Σύμφωνα με έναν διπλωμάτη ο οποίος εκφράστηκε υπό τον όρο να μην κατονομαστεί, η αναπληρώτρια γενική γραμματέας του ΟΗΕ αρμόδια για τις πολιτικές υποθέσεις, η Ρόουζμερι Ντικάρλο, επέμεινε στη χθεσινή συνεδρίαση ότι πρέπει να υπάρξει παράταση διαρκείας της εντολής της αποστολής, πιο συγκεκριμένα για έναν χρόνο.

Ερωτηθείς σχετικά με τη Λιβύη κατά τη διάρκεια της καθημερινής ενημέρωσης των διαπιστευμένων συντακτών, ο εκπρόσωπος του ΟΗΕ Στεφάν Ντουζαρίκ περιορίστηκε να πει ότι «το μήνυμα-κλειδί, δημόσια και κατ’ ιδίαν, ήταν πως είναι ανάγκη οι λίβυοι ηγέτες να ενωθούν για το καλό του λιβυκού λαού».

Από τον Νοέμβριο, ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες δεν έχει υποβάλει στο ΣΑ ονόματα υποψηφίων για τη διαδοχή του Γιαν Κούμπις, το πόστο του οποίου θεωρητικά πρόκειται να μεταφερθεί από τη Γενεύη στην Τρίπολη.

Ονόμασε ειδική σύμβουλο για τη Λιβύη την Αμερικανίδα διπλωμάτισσα Στέφανι Ουίλιαμς, άλλοτε συνδιευθύντρια της MANUL.

Καταρχήν, η θητεία της ολοκληρώνεται στα τέλη Απριλίου.

Σύμφωνα με διπλωμάτες η Αφρική, που θα ήθελε να δει κάποιον Αφρικανό διπλωμάτη να ονομάζεται απεσταλμένος του ΟΗΕ στη Λιβύη, πρότεινε διάφορα ονόματα στον Αντόνιο Γκουτέρες. Την πρωτοβουλία αυτή υποστηρίζουν Ρωσία και Κίνα.

Η Λιβύη δυσκολεύεται να γυρίσει τη σελίδα του χάους που διαρκεί πάνω από μια δεκαετία, από την ανατροπή του καθεστώτος του Μουάμαρ Καντάφι το 2011, στα απόνερα της λεγόμενης Αραβικής Άνοιξης.

Έχει βυθιστεί εκ νέου σε μείζονα πολιτική κρίση, με δύο αντίπαλους πρωθυπουργούς να διεκδικούν την εξουσία, κατάσταση παρόμοια με αυτή από το 2014 ως το 2021.

Τον Φεβρουάριο, το κοινοβούλιο, με την έδρα του στο ανατολικό τμήμα της χώρας, ονόμασε πρωθυπουργό τον πρώην υπουργό Εσωτερικών Φατί Μπασάγκα, όμως η υποστηριζόμενη από τα Ηνωμένα Έθνη κυβέρνηση στην Τρίπολη υπό τον Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά αρνείται να παραχωρήσει την εξουσία.

Η θεσμική κρίση απειλεί να αναζωπυρώσει τον εμφύλιο πόλεμο.