Η Πολωνία ζητά την ενεργοποίηση του Άρθρου 4 του ΝΑΤΟ: Τι σημαίνει αυτό;

Ο πρωθυπουργός της Πολωνίας, Ντόναλντ Τουσκ, ανακοίνωσε ότι η χώρα του θα ζητήσει επισήμως την ενεργοποίηση του Άρθρου 4 του ΝΑΤΟ, ως απάντηση στην παραβίαση του εναέριου χώρου της από 19 ρωσικά drones, εκ των οποίων ορισμένα καταρρίφθηκαν.

Το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ ορίζει: «Τα Μέρη θα διαβουλεύονται από κοινού όποτε, κατά την άποψη οποιουδήποτε από αυτά, η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από τα Μέρη απειλείται».

Σε αντίθεση με το Άρθρο 5, που προβλέπει συλλογική άμυνα, το Άρθρο 4 δεν πυροδοτεί στρατιωτική δράση, αλλά κινεί διαδικασίες επίσημης συζήτησης εντός της συμμαχίας όταν ένα μέλος θεωρεί ότι απειλείται η εδαφική του ακεραιότητα ή ασφάλεια.

Από την ίδρυση του ΝΑΤΟ το 1949, το Άρθρο 4 έχει ενεργοποιηθεί ελάχιστες φορές, κυρίως από χώρες της Ανατολικής Ευρώπης μετά την πλήρη εισβολή της Μόσχας στην Ουκρανία.

Η Πολωνία ενεργοποιεί τις άμυνες του ΝΑΤΟ μετά από «πρωτοφανή παραβίαση» του εναέριου χώρου της από ρωσικά drones

Η στρατιωτική διοίκηση της Πολωνίας ανέφερε ότι «χρησιμοποιήθηκαν όπλα και βρίσκονται σε εξέλιξη επιχειρήσεις για τον εντοπισμό των καταρριφθέντων στόχων» μετά από «επαναλαμβανόμενες παραβιάσεις» του εναέριου χώρου της.

Η Ρωσία προχώρησε σε «πρωτοφανή παραβίαση» του πολωνικού εναέριου χώρου, σύμφωνα με τη στρατιωτική διοίκηση της Βαρσοβίας.

Σε ανάρτηση στην πλατφόρμα «Χ», το Επιχειρησιακό Κέντρο των Πολωνικών Ενόπλων Δυνάμεων δήλωσε ότι εντόπισε drones στον εναέριο χώρο της, ως αποτέλεσμα ρωσικής επίθεσης στην Ουκρανία.

«Πρόκειται για πρωτοφανή παραβίαση του πολωνικού εναέριου χώρου», ανέφερε, προσθέτοντας:

«Αυτή είναι μια πράξη επιθετικότητας που αποτέλεσε πραγματική απειλή για την ασφάλεια των πολιτών μας».

Ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι υπήρξαν 19 παραβιάσεις του εναέριου χώρου της χώρας του κατά τη διάρκεια της νύχτας, με τα περισσότερα drones να εισέρχονται από τη Λευκορωσία.

Τέσσερα από αυτά πιθανότατα καταρρίφθηκαν, πρόσθεσε, με το τελευταίο να καταρρίπτεται στις 6.45 π.μ. τοπική ώρα.

Οι διαβουλεύσεις με τους συμμάχους της Πολωνίας για την ενίσχυση της αεράμυνας συνεχίζονται, όπως ανέφερε.

Ο κ. Τουσκ σημείωσε επίσης ότι η Πολωνία ζήτησε την ενεργοποίηση του Άρθρου 4 του ΝΑΤΟ, το οποίο επιτρέπει στα μέλη της συμμαχίας να συζητούν με άλλα μέλη για ζητήματα που τα αφορούν.

Τόνισε ότι η Πολωνία βρίσκεται στη δυσκολότερη θέση από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, αλλά πρόσθεσε ότι δεν υπάρχει λόγος να πιστεύεται ότι η χώρα βρίσκεται σε κατάσταση πολέμου.

Νωρίτερα, η στρατιωτική διοίκηση της Πολωνίας ανέφερε ότι ενεργοποίησε τις δικές της αεράμυνες και αυτές των συμμάχων του ΝΑΤΟ, σηματοδοτώντας την πρώτη φορά στον πόλεμο που η Πολωνία εμπλέκεται άμεσα με ρωσικά μέσα στον εναέριο χώρο της.

Στη συνέχεια, δήλωσε ότι η στρατιωτική επιχείρηση στη Βαρσοβία συνεχίζεται και κάλεσε τους πολίτες να παραμείνουν στα σπίτια τους, αναφέροντας τις περιοχές Ποντλάσκιε, Μαζοβιέτσκιε και Λούμπλιν ως τις πιο ευάλωτες.

Εκπρόσωπος του ΝΑΤΟ δήλωσε ότι αυτή είναι η πρώτη φορά που αεροσκάφη του ΝΑΤΟ αντιμετώπισαν πιθανούς στόχους στον εναέριο χώρο συμμάχων.

Η πολωνική Αστυνομία ανέφερε ότι αστυνομικοί εντόπισαν ένα κατεστραμμένο drone στο ανατολικό χωριό Τσόσνοβκα νωρίς το πρωί.

Ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ επανέλαβε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ότι «βρίσκεται σε εξέλιξη επιχείρηση σχετικά με την επαναλαμβανόμενη παραβίαση του πολωνικού εναέριου χώρου».

Εκπρόσωπος της κυβέρνησης δήλωσε ότι ο κ. Τουσκ θα προεδρεύσει έκτακτης συνεδρίασης το πρωί της Τετάρτης 10/09.

Οι επιθέσεις της Ρωσίας φαίνεται να είχαν στόχο το Λβιβ, στην ανατολική περιοχή της Ουκρανίας, με τον δήμαρχο Αντρίι Σαντοβί να αναφέρει στο Telegram ότι ακούστηκαν εκρήξεις στην πόλη.

Ο υπουργός Άμυνας της Πολωνίας, Βλαντύσλαβ Κοσινιάκ-Κάμις, δήλωσε επίσης ότι η χώρα βρίσκεται «σε συνεχή επαφή με τη διοίκηση του ΝΑΤΟ».

Η Πολωνία Ενεργοποιεί το Άρθρο 4 – Τι Είναι;

Ο πρωθυπουργός Ντόναλντ Τουσκ δήλωσε ότι η Πολωνία ενεργοποιεί το Άρθρο 4 του ΝΑΤΟ ως απάντηση στο περιστατικό με τα drones.

Το Άρθρο 5 -η αρχή της συλλογικής αυτοάμυνας- είναι ευρέως γνωστό, αλλά το Άρθρο 4 είναι διαφορετικό.

Σύμφωνα με τη συνθήκη, οποιοδήποτε μέλος της συμμαχίας των 32 κρατών μπορεί να ενεργοποιήσει επισήμως το Άρθρο 4 για να φέρει ένα ζήτημα στην προσοχή του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου – του οργάνου λήψης αποφάσεων του ΝΑΤΟ.

Το άρθρο ορίζει: «Τα Μέρη θα διαβουλεύονται από κοινού όποτε, κατά την άποψη οποιουδήποτε από αυτά, η εδαφική ακεραιότητα, η πολιτική ανεξαρτησία ή η ασφάλεια οποιουδήποτε από τα Μέρη απειλείται».

Μόλις ενεργοποιηθεί το Άρθρο 4, το ζήτημα συζητείται και μπορεί να οδηγήσει σε κάποια μορφή κοινής απόφασης ή δράσης εκ μέρους του ΝΑΤΟ. Δεν απαιτεί καμία μορφή ένοπλης επέμβασης.

Σε αντίθεση με το Άρθρο 5, που έχει ενεργοποιηθεί μόνο μία φορά, το Άρθρο 4 έχει ενεργοποιηθεί επτά φορές στην ιστορία του ΝΑΤΟ.

Πιο πρόσφατα, η Βουλγαρία, η Τσεχία, η Εσθονία, η Λετονία, η Λιθουανία, η Πολωνία, η Ρουμανία και η Σλοβακία ζήτησαν τη διεξαγωγή διαβουλεύσεων βάσει του Άρθρου 4 στις 24 Φεβρουαρίου 2022, ως απάντηση στην πλήρη εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.