Η Ιερά Μονή Αγίας Αικατερίνης στο Σινά, ένα ζωντανό χριστιανικό μνημείο με 15 αιώνες συνεχούς λειτουργίας, αντιμετωπίζει σήμερα τον κίνδυνο του κλεισίματος από το αιγυπτιακό κράτος.
Μια πρόσφατη δικαστική απόφαση, που αγνοεί διμερείς συμφωνίες, δημεύει την περιουσία της Μονής, συμπεριλαμβανομένου του ιστορικού ναού και των κτιρίων, οδηγώντας την σε μαρασμό.
Το μνημείο, που ο ίδιος ο Μωάμεθ προστάτευσε με την «αχτιναμέ» του -ένα έγγραφο με τη σφραγίδα της παλάμης του, που φυλάσσεται στη βιβλιοθήκη της Μονής- αποτελεί παγκόσμια πολιτιστική κληρονομιά, ενταγμένη στον Κατάλογο της UNESCO.
Η προσπάθεια «έξωσης» της Μονής μετρά τουλάχιστον 25 χρόνια, με στόχο από Αδελφούς Μουσουλμάνους και Αιγύπτιους εθνικιστές, που ενοχλούνταν από την ορθόδοξη παρουσία στην καρδιά του Σινά.
Η απόφαση της 28ης Μαΐου 2025, που στερεί από τη Μονή την περιουσία της, αποτελεί όχι μόνο προσβολή για τον χριστιανισμό, αλλά και διεθνή πρόκληση, ενώ πλήττει τις ελληνοαιγυπτιακές σχέσεις.
Ο πρόεδρος Σίσι και ο πρωθυπουργός Μητσοτάκης είχαν χαιρετίσει το 2024 έναν διακανονισμό που εξασφάλιζε την προστασία της Μονής, κατόπιν συνεννοήσεων και ελληνικής αποστολής στο Κάιρο.
Η συμφωνία προέβλεπε αναγνώριση των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων της Μονής και συνεργασία με την αιγυπτιακή Αρχαιολογική Υπηρεσία, αλλά το Κάιρο όχι μόνο δεν την τήρησε, αλλά εξέδωσε την καταδικαστική απόφαση χωρίς καν να ενημερώσει την Αθήνα.
Η κίνηση αυτή απαιτεί άμεση αντίδραση σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο, με κινητοποίηση της UNESCO και της ΕΕ, καθώς απειλεί να μετατρέψει τη Μονή σε «τουριστικό αξιοθέατο», αγνοώντας τη θρησκευτική της διάσταση.
Η απόφαση παραχωρεί στους μοναχούς μόνο το δικαίωμα παραμονής, ενώ η περιουσία, συμπεριλαμβανομένης της ανεκτίμητης βιβλιοθήκης και των εικόνων, περνά στο αιγυπτιακό Δημόσιο.
Η υπόθεση ξεκίνησε το 2015, όταν ο τότε κυβερνήτης του Νοτίου Σινά αμφισβήτησε την ιδιοκτησία 31 κτισμάτων και 40 αγροτικών εκτάσεων, λόγω της μη νομικής αναγνώρισης της Μονής ως νομικού προσώπου.
Η τύχη των περίπου δέκα ηλικιωμένων Ελλήνων μοναχών, πολλοί με ληγμένες άδειες παραμονής, παραμένει αβέβαιη.
Η Αθήνα καλείται να αξιολογήσει την αξιοπιστία του Καΐρου, καθώς η παραβίαση της συμφωνίας εγείρει ερωτήματα για τη συνεργασία σε ευρύτερα ζητήματα της Ανατολικής Μεσογείου.
Αν δεν υπάρξει άμεση παρέμβαση, η Μονή κινδυνεύει να χάσει τον χαρακτήρα της, σβήνοντας μια ιστορία αιώνων.