Ο Τραμπ ξανακάνει φυλακή το Αλκατράζ για να το γεμίσει με ό,τι θεωρεί «κατακάθια της κοινωνίας»

Σε μια κίνηση που έχει προκαλέσει έντονες συζητήσεις, ο Πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, ανακοίνωσε στις 4 Μαΐου 2025 μέσω της πλατφόρμας Truth Social την πρόθεσή του να επαναλειτουργήσει τη διαβόητη Φυλακή του Αλκατράζ, στον Κόλπο του Σαν Φρανσίσκο, με σκοπό τη φυλάκιση των «πιο βίαιων και υπότροπων» εγκληματιών της Αμερικής.

Η φυλακή, γνωστή και ως «The Rock», που λειτουργούσε από το 1934 έως το 1963, αποτελεί σήμερα δημοφιλές τουριστικό αξιοθέατο, προσελκύοντας πάνω από ένα εκατομμύριο επισκέπτες ετησίως.

Η απόφαση αυτή εντάσσεται στο πλαίσιο της ευρύτερης ατζέντας του Τραμπ για την καταπολέμηση της εγκληματικότητας, η οποία αποτελεί κεντρικό πυλώνα της δεύτερης θητείας του στον Λευκό Οίκο.

Η Ανακοίνωση και οι στόχοι του Τραμπ

Στην ανάρτησή του, ο Τραμπ υπογράμμισε την ανάγκη αντιμετώπισης της «μάστιγας των βίαιων και υπότροπων εγκληματιών», χαρακτηρίζοντάς τους «κατακάθια της κοινωνίας» που προκαλούν «δυστυχία και δεινά».

Διέταξε την Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Φυλακών (Bureau of Prisons), σε συνεργασία με το Υπουργείο Δικαιοσύνης, το FBI και το Υπουργείο Εσωτερικής Ασφαλείας, να «ανοικοδομήσουν και να επεκτείνουν σημαντικά» το Αλκατράζ, ώστε να φιλοξενεί «τους πιο αδίστακτους και βίαιους εγκληματίες της Αμερικής».

Σύμφωνα με τον Πρόεδρο, η επαναλειτουργία της φυλακής θα αποτελέσει «σύμβολο νόμου, τάξης και δικαιοσύνης», στέλνοντας ένα ισχυρό μήνυμα αποτροπής του εγκλήματος.

Ο Τραμπ εξέφρασε επίσης την απογοήτευσή του για «ριζοσπαστικοποιημένους δικαστές» που, όπως ισχυρίζεται, εμποδίζουν την απέλαση «παράνομων εγκληματιών» μέσω της επιβολής διαδικασιών δίκαιης δίκης.

Αν και δεν διευκρίνισε πώς η επαναλειτουργία του Αλκατράζ συνδέεται άμεσα με την αντιμεταναστευτική του πολιτική, η αναφορά του υποδηλώνει ότι η φυλακή μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εναλλακτική λύση για την κράτηση ατόμων που η κυβέρνησή του επιθυμεί να απελάσει, παρακάμπτοντας νομικά εμπόδια.

Σύμφωνα με το CNN, η ιδέα είχε ήδη προταθεί από τον γιο του, Ντόναλντ Τραμπ Τζούνιορ, λίγες ημέρες μετά την ορκωμοσία του για τη δεύτερη θητεία του, όταν υπέγραψε εκτελεστικό διάταγμα για την αποστολή μεταναστών στον Κόλπο του Γκουαντάναμο στην Κούβα.

Ιστορικό και τρέχουσα κατάσταση του Αλκατράζ

Η Φυλακή του Αλκατράζ, που βρίσκεται σε ένα απομονωμένο νησί 2 χιλιόμετρα από την ακτή του Σαν Φρανσίσκο, θεωρούνταν κάποτε η πιο ασφαλής στις ΗΠΑ λόγω των ισχυρών θαλάσσιων ρευμάτων και των ψυχρών υδάτων του Ειρηνικού που την περιβάλλουν.

Φιλοξένησε διαβόητους εγκληματίες, όπως τον Αλ Καπόνε, τον Τζορτζ «Machine Gun» Κέλι και τον Άλβιν Κάρπις, τον πρώτο «Δημόσιο Εχθρό Νο. 1».

Ωστόσο, η πλειονότητα των κρατουμένων δεν ήταν αρχηγοί της μαφίας, αλλά κρατούμενοι που δεν συμμορφώνονταν με τους κανονισμούς άλλων ομοσπονδιακών φυλακών.

Κατά τη διάρκεια των 29 ετών λειτουργίας της, η φυλακή είχε μέσο πληθυσμό 260-275 κρατουμένων, χωρίς ποτέ να φτάσει τη μέγιστη χωρητικότητα των 336 ατόμων.

Το Αλκατράζ έκλεισε το 1963 λόγω του υψηλού κόστους λειτουργίας, το οποίο ήταν σχεδόν τριπλάσιο σε σύγκριση με άλλες ομοσπονδιακές φυλακές, κυρίως λόγω της ανάγκης μεταφοράς όλων των προμηθειών με πλοίο.

Σύμφωνα με την Υπηρεσία Φυλακών, μόνο για την αποκατάσταση και συντήρηση της υποδομής απαιτούνταν 3 έως 5 εκατομμύρια δολάρια, χωρίς να υπολογίζονται τα καθημερινά λειτουργικά έξοδα.

Μετά το κλείσιμό της, το νησί παρέμεινε εγκαταλελειμμένο μέχρι το 1969, όταν μια ομάδα ιθαγενών Αμερικανών το κατέλαβε για 18 μήνες, διεκδικώντας το ως ινδιάνικη γη.

Το 1972, το Αλκατράζ εντάχθηκε στην Εθνική Περιοχή Αναψυχής του Golden Gate και από το 1973 λειτουργεί ως τουριστικό αξιοθέατο υπό τη διαχείριση της Υπηρεσίας Εθνικών Πάρκων.

Αντιδράσεις και πρακτικές προκλήσεις

Η ανακοίνωση του Τραμπ έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις, ιδιαίτερα από Δημοκρατικούς πολιτικούς στην Καλιφόρνια.

Η πρώην Πρόεδρος της Βουλής, Νάνσι Πελόσι, της οποίας η εκλογική περιφέρεια περιλαμβάνει το Αλκατράζ, χαρακτήρισε την πρόταση «μη σοβαρή», επισημαίνοντας ότι το νησί είναι πλέον δημοφιλές εθνικό πάρκο και σημαντικό τουριστικό αξιοθέατο.

Ο γερουσιαστής της Καλιφόρνιας, Σκοτ Βίνερ, περιέγραψε την ιδέα ως «βαθιά παράλογη» και «επίθεση στο κράτος δικαίου», υποστηρίζοντας ότι η επαναλειτουργία της φυλακής θα ήταν ένα βήμα προς τη δημιουργία ενός «εγχώριου γκουλάγκ» στον Κόλπο του Σαν Φρανσίσκο.

Ο εκπρόσωπος του κυβερνήτη της Καλιφόρνιας, Γκάβιν Νιούσομ, σχολίασε ότι η κίνηση μοιάζει με «ακόμα μία ημέρα απόσπασης της προσοχής» από την Ουάσιγκτον.

Εμπειρογνώμονες έχουν επίσης εκφράσει αμφιβολίες για τη σκοπιμότητα του εγχειρήματος.

Ο καθηγητής νομικής Γκάμπριελ Τζακ Τσιν από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνιας στο Ντέιβις δήλωσε στο BBC ότι η επαναλειτουργία του Αλκατράζ θα απαιτούσε τεράστια κεφάλαια, δεδομένου ότι η υποδομή του είναι ξεπερασμένη και δεν πληροί τα σύγχρονα πρότυπα για τη φυλάκιση.

Επιπλέον, σημείωσε ότι το ομοσπονδιακό σωφρονιστικό σύστημα διαθέτει ήδη 16 φυλακές υψίστης ασφαλείας, όπως αυτές στο Φλόρενς του Κολοράντο και στο Τέρε Χοτ της Ιντιάνα, ενώ ο πληθυσμός των φυλακών έχει μειωθεί κατά 25% από το μέγιστο επίπεδό του, αφήνοντας πολλές κενές θέσεις.

Ο ιστορικός του Αλκατράζ, Τζον Μαρτίνι, πρόσθεσε ότι η επαναλειτουργία θα ήταν «χρηματικό πηγάδι», καθώς οι εγκαταστάσεις είναι σε κακή κατάσταση και η διατήρηση της ιστορικής κληρονομιάς του νησιού, συμπεριλαμβανομένων των ιστοριών από την κατοχή των ιθαγενών το 1969, θα τεθεί σε κίνδυνο.

Κλίμα στα αμερικανικά Μέσα και την κοινή γνώμη

Η κάλυψη από τα αμερικανικά Μέσα Ενημέρωσης αντικατοπτρίζει τη διχαστική φύση της πρότασης.

Συντηρητικά Μέσα, όπως το Fox News, παρουσίασαν τη διαταγή ως μέρος της δέσμευσης του Τραμπ για την ενίσχυση της ασφάλειας και την αποκατάσταση της «τάξης» στις αμερικανικές πόλεις.

Αντίθετα, φιλελεύθερα Μέσα, όπως το Los Angeles Times και το The Guardian, επικεντρώθηκαν στις πρακτικές και ηθικές προκλήσεις, υπογραμμίζοντας τις αντιδράσεις των Δημοκρατικών και τις ανησυχίες για πιθανές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Στην πλατφόρμα «X», οι απόψεις διίστανται. Ορισμένοι χρήστες, όπως οι @LaceyBelli και @Rebellious1776X, εξέφρασαν υποστήριξη, θεωρώντας την κίνηση αποτελεσματικό μέτρο κατά της εγκληματικότητας και εναλλακτική στην απέλαση.

Άλλοι, όπως οι @Zerrick_Gerard και @Bvweir, επέκριναν την πρόταση ως παράλογη ή ειρωνεύτηκαν τον Τραμπ, υπονοώντας ότι ο ίδιος θα μπορούσε να καταλήξει κρατούμενος λόγω του νομικού του ιστορικού.

Ωστόσο, αυτές οι απόψεις δεν αποτελούν αξιόπιστη ένδειξη της ευρύτερης κοινής γνώμης και παραμένουν ανεπιβεβαίωτες.

Η διαταγή του Τραμπ για την επαναλειτουργία του Αλκατράζ αποτελεί μια τολμηρή, αλλά αμφιλεγόμενη κίνηση, που συνδυάζει τη ρητορική της «σκληρής» αντιμετώπισης του εγκλήματος με την αντιμεταναστευτική του πολιτική.

Ενώ ο Πρόεδρος παρουσιάζει το Αλκατράζ ως σύμβολο αποφασιστικότητας, οι επικριτές του βλέπουν την πρόταση ως μη ρεαλιστική και δυνητικά επικίνδυνη για το κράτος δικαίου.

Οι σημαντικές πρακτικές προκλήσεις, όπως το υψηλό κόστος και η υπάρχουσα επάρκεια φυλακών υψίστης ασφαλείας, εγείρουν ερωτήματα για τη σκοπιμότητα του σχεδίου.

Μέχρι στιγμής, δεν έχει ανακοινωθεί χρονοδιάγραμμα ή εκτίμηση κόστους, ενώ η Υπηρεσία Εθνικών Πάρκων, που διαχειρίζεται το νησί, δεν έχει σχολιάσει επίσημα.

Η εξέλιξη της υπόθεσης αναμένεται να προκαλέσει περαιτέρω πολιτικές αντιπαραθέσεις, καθώς η κυβέρνηση Τραμπ επιχειρεί να ισορροπήσει μεταξύ της επιβολής του νόμου και των νομικών και ηθικών περιορισμών.

Ιστορία της Φυλακής του Αλκατράζ

Η Φυλακή του Αλκατράζ, γνωστή ως «The Rock», βρίσκεται σε ένα μικρό νησί στον Κόλπο του Σαν Φρανσίσκο, περίπου 2 χιλιόμετρα από την ακτή της Καλιφόρνιας.

Η ιστορία της ξεκινά πολύ πριν γίνει η διαβόητη ομοσπονδιακή φυλακή υψίστης ασφαλείας, καθώς το νησί είχε διάφορες χρήσεις πριν από τη μετατροπή του σε σωφρονιστικό ίδρυμα.

Ανακάλυψη και πρώιμες χρήσεις: Το νησί του Αλκατράζ ανακαλύφθηκε από Ευρωπαίους το 1775 από τον Ισπανό εξερευνητή Χουάν Μανουέλ ντε Αγιάλα, ο οποίος το ονόμασε «Isla de los Alcatraces» (Νησί των Πελεκάνων) λόγω της παρουσίας μεγάλου αριθμού θαλασσοπουλιών.

Οι ιθαγενείς της περιοχής, όπως οι φυλές Ohlone, δεν φαίνεται να το χρησιμοποιούσαν μόνιμα, πιθανότατα λόγω της απομόνωσής του και της έλλειψης πόσιμου νερού.

Στρατιωτικό Οχυρό (1850-1907): Μετά την απόκτηση της Καλιφόρνιας από τις ΗΠΑ το 1848, το νησί αναγνωρίστηκε για τη στρατηγική του θέση στον Κόλπο του Σαν Φρανσίσκο.

Το 1850, ο αμερικανικός στρατός το μετέτρεψε σε στρατιωτικό οχυρό για την προστασία του λιμανιού.

Κατασκευάστηκαν οχυρώσεις, πυροβολεία και ένας φάρος (ο πρώτος στη δυτική ακτή των ΗΠΑ, που τέθηκε σε λειτουργία το 1854).

Το οχυρό ονομάστηκε Fort Alcatraz και εξοπλίστηκε με κανόνια για να αποτρέπει πιθανές επιθέσεις, ιδιαίτερα κατά την περίοδο του Χρυσού Πυρετού.

Στρατιωτική Φυλακή (1861-1933): Από το 1861, το νησί άρχισε να χρησιμοποιείται ως στρατιωτική φυλακή.

Κατά τη διάρκεια του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου (1861-1865), φιλοξενούσε κρατουμένους, συμπεριλαμβανομένων οπαδών των Νοτίων, κατασκόπων και στρατιωτών που κατηγορούνταν για λιποταξία.

Η απομόνωση του νησιού, περιτριγυρισμένου από τα ψυχρά και ισχυρά ρεύματα του Ειρηνικού, το καθιστούσε ιδανικό για τη φυλάκιση.

Μέχρι τις αρχές του 20ού αιώνα, το Αλκατράζ λειτουργούσε ως κύρια στρατιωτική φυλακή της Δυτικής Ακτής, φιλοξενώντας επίσης κρατουμένους από τον Ισπανοαμερικανικό Πόλεμο (1898) και αργότερα αντιρρησίες συνείδησης κατά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Ανάγκη για Υψίστης Ασφαλείας Φυλακή: Στις αρχές της δεκαετίας του 1930, κατά τη διάρκεια της Μεγάλης Ύφεσης και της εποχής της Ποτοαπαγόρευσης, η εγκληματικότητα στις ΗΠΑ, ιδιαίτερα από οργανωμένες συμμορίες, είχε αυξηθεί δραματικά.

Το Υπουργείο Δικαιοσύνης, υπό την ηγεσία του Γενικού Εισαγγελέα Χόουρντ Κάμινγκς, αναζητούσε έναν τρόπο να περιορίσει τους πιο επικίνδυνους εγκληματίες και να στείλει ένα ισχυρό μήνυμα αποτροπής. Το Αλκατράζ, με την απομόνωσή του και την υπάρχουσα υποδομή, θεωρήθηκε ιδανική τοποθεσία.

Μεταφορά στον Έλεγχο της Ομοσπονδιακής Υπηρεσίας Φυλακών: Το 1933, το Υπουργείο Πολέμου παρέδωσε το νησί στην Ομοσπονδιακή Υπηρεσία Φυλακών (Bureau of Prisons).

Οι στρατιωτικές εγκαταστάσεις ανακαινίστηκαν και ενισχύθηκαν για να πληρούν τα πρότυπα μιας φυλακής υψίστης ασφαλείας.

Τα κελιά εκσυγχρονίστηκαν με ατσάλινες μπάρες, προστέθηκαν συστήματα ασφαλείας, όπως ανιχνευτές μετάλλων, και ενισχύθηκαν οι εξωτερικοί τοίχοι.

Το κόστος της μετατροπής ανήλθε σε περίπου 260.000 δολάρια (σημερινή αξία: περίπου 5,5 εκατομμύρια δολάρια).

Λειτουργία ως Ομοσπονδιακή Φυλακή (1934-1963): Η φυλακή άνοιξε επίσημα στις 11 Αυγούστου 1934 και λειτούργησε για 29 χρόνια.

Φιλοξένησε περίπου 1.576 κρατουμένους κατά τη διάρκεια της λειτουργίας της, συμπεριλαμβανομένων διαβόητων εγκληματιών όπως ο Αλ Καπόνε, ο Ρόμπερτ Στράουντ («ο Birdman του Αλκατράζ»), και ο Τζορτζ «Machine Gun» Κέλι.

Η φυλακή δεν φιλοξενούσε αποκλειστικά αρχηγούς της μαφίας, αλλά και κρατουμένους που θεωρούνταν ιδιαίτερα ανυπότακτοι ή επικίνδυνοι από άλλες φυλακές. Η μέση χωρητικότητα ήταν 260-275 κρατούμενοι, με μέγιστη δυνατότητα 336.

Λόγοι Κλεισίματος: Η φυλακή έκλεισε στις 21 Μαρτίου 1963 λόγω του υψηλού κόστους λειτουργίας, το οποίο ήταν σχεδόν τριπλάσιο σε σχέση με άλλες ομοσπονδιακές φυλακές (περίπου 10 δολάρια ανά κρατούμενο την ημέρα έναντι 3 δολαρίων αλλού).

Η απομόνωση του νησιού απαιτούσε τη μεταφορά όλων των προμηθειών (νερό, τρόφιμα, καύσιμα) με πλοία, ενώ η αλμύρα του Ειρηνικού προκαλούσε διάβρωση στις υποδομές, αυξάνοντας το κόστος συντήρησης.

Επιπλέον, η Υπηρεσία Φυλακών έκρινε ότι υπήρχαν πιο οικονομικές εναλλακτικές για τη φυλάκιση υψηλού κινδύνου κρατουμένων, όπως η φυλακή στο Μάριον του Ιλινόις.

Μετά τη Φυλακή: Μετά το κλείσιμο, το νησί παρέμεινε εγκαταλελειμμένο μέχρι το 1969, όταν μια ομάδα ιθαγενών Αμερικανών το κατέλαβε για 19 μήνες, διεκδικώντας το ως ινδιάνικη γη στο πλαίσιο του κινήματος για τα δικαιώματα των ιθαγενών.

Το 1972, το Αλκατράζ εντάχθηκε στην Εθνική Περιοχή Αναψυχής του Golden Gate και από το 1973 λειτουργεί ως τουριστικό αξιοθέατο υπό την Υπηρεσία Εθνικών Πάρκων, προσελκύοντας σήμερα πάνω από 1,4 εκατομμύρια επισκέπτες ετησίως.