Λιβύη: Η Ανατ. Λιβύη έτοιμη να δώσει στους Τούρκους έρευνες υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης

Το κοινοβούλιο στην Ανατολική Λιβύη ετοιμάζεται να δώσει το πράσινο φως για έρευνες υδρογονανθράκων από την Τουρκία σε θαλάσσιες ζώνες που διεκδικεί η βορειοαφρικανική χώρα, σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg που επικαλείται πηγές με γνώση των διαπραγματεύσεων.

Η εξέλιξη αυτή σηματοδοτεί μια σημαντική στροφή και αποτελεί ακόμη ένα δείγμα της ενίσχυσης των δεσμών μεταξύ Βεγγάζης και Άγκυρας.

Όπως αναφέρουν οι ίδιες πηγές, η Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης, που έχει μεταφερθεί στην Ανατολική Λιβύη, αναμένεται τις επόμενες εβδομάδες να προχωρήσει σε ψηφοφορία για το [ανυπόστατο] τουρκολιβυκό μνημόνιο του 2019, το οποίο καθόρισε τα πλαίσια συνεργασίας για έρευνες μεταξύ Τουρκίας και Λιβύης.

Η Λιβύη, μέλος του ΟΠΕΚ αλλά βαθιά διχασμένη από τον εμφύλιο, παραμένει χωρισμένη μεταξύ της κυβέρνησης της Τρίπολης και της Βεγγάζης.

Η Τρίπολη διατηρεί στενές σχέσεις με την Άγκυρα και έχει ήδη υποστηρίξει το [ανυπόστατο] μνημόνιο, ενώ η Βεγγάζη, υπό την επιρροή του στρατάρχη Χαλίφα Χαφτάρ, ήταν μέχρι πρότινος ο κύριος αντίπαλος της συμφωνίας.

Μια πιθανή αλλαγή στάσης από την πλευρά της Βεγγάζης θα αποτελούσε σημαντική ανατροπή, ανοίγοντας τον δρόμο για τουρκικά πλοία να διεξάγουν γεωτρήσεις και σεισμικές έρευνες σε περιοχές της Μεσογείου μεταξύ Κρήτης και Τουρκίας [Νότιο Κρητικό Πέλαγος], κίνηση που ενδέχεται να κλιμακώσει τις εντάσεις με την Ελλάδα και την Κύπρο.

Η προσέγγιση αυτή έρχεται μετά από χρόνια συγκρούσεων.

Η Τουρκία είχε υποστηρίξει στρατιωτικά την τότε κυβέρνηση της Τρίπολης με ισλαμιστικές αναφορές, την οποία ο Χαφτάρ επιχείρησε ανεπιτυχώς να ανατρέψει με τη βοήθεια συμμάχων όπως τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, η Αίγυπτος και η Ρωσία.

Η πολυαίμακτη μάχη για την πρωτεύουσα το 2019-2020 αποτέλεσε μία από τις πιο σκληρές φάσεις του εμφυλίου.

Ακολούθησε ειρηνευτική πρωτοβουλία υπό τον ΟΗΕ, που οδήγησε στην πρωθυπουργία του Αμπντούλ Χαμίντ Ντμπεϊμπά, χωρίς ωστόσο να γεφυρώσει το χάσμα.

Η Λιβύη παραμένει διαιρεμένη σε δύο κέντρα εξουσίας, με συνεχείς εντάσεις για τον έλεγχο των εσόδων από τα πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου, καθώς και για τη διαχείριση κρίσιμων κρατικών θεσμών.

Παρά την ύφεση των μεγάλων πολεμικών συγκρούσεων τα τελευταία χρόνια, οι αντιπαραθέσεις συνεχίζονται.

Τουρκική κορβέτα στη Βεγγάζη

Η αλλαγή στάσης της Βεγγάζης αντικατοπτρίζει τη μεθοδική προσπάθεια της Τουρκίας να προσεγγίσει τον Χαφτάρ.

Η πρωτοβουλία εντάσσεται στο ευρύτερο πλαίσιο της εξομάλυνσης των σχέσεων της Άγκυρας με χώρες όπως η Αίγυπτος, με την οποία οι δεσμοί είχαν διαταραχθεί λόγω της στάσης της Τουρκίας απέναντι στον πολιτικό ισλαμισμό.

Σύμφωνα με Τούρκους αξιωματούχους, ένδειξη της βελτίωσης των σχέσεων αποτελεί η επίσκεψη της τουρκικής κορβέτας TCG Κιναλιαντά στο λιμάνι της Βεγγάζης, η πρώτη του είδους.

Παράλληλα, η Άγκυρα εξετάζει την αποστολή στρατιωτικών εκπαιδευτών και συμβούλων, ενώ τον περασμένο Απρίλιο ο γιος του Χαφτάρ, Σαντάμ, συναντήθηκε στην Άγκυρα με τον Τούρκο υπουργό Άμυνας και τον αρχηγό του στρατού.

Πέρα από τον ενεργειακό τομέα, η Τουρκία επιδιώκει να αναβιώσει επιχειρηματικά συμβόλαια δισεκατομμυρίων δολαρίων, τα οποία είχαν «παγώσει» μετά την πτώση του Μουαμάρ Καντάφι το 2011.

Ήδη έχουν ξεκινήσει απευθείας πτήσεις προς τη Βεγγάζη, ενώ τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες συμμετέχουν σε έργα ανασυγκρότησης και παραγωγής βιομηχανικών υλικών στην περιοχή.

Σύμφωνα με Λίβυο αξιωματούχο, υπάρχει πλέον συμφωνία μεταξύ των Αρχών της Ανατολικής Λιβύης ότι η συνεργασία με την Τουρκία μπορεί να αποφέρει οφέλη, προσελκύοντας επενδύσεις και ενισχύοντας την τοπική οικονομία.

Η συζήτηση, ωστόσο, δεν περιορίζεται στη Λιβύη. Η Ελλάδα προκήρυξε τον Μάιο διαγωνισμό για έρευνες υδρογονανθράκων νότια της Κρήτης, σε περιοχές που η Λιβύη θεωρεί ότι εμπίπτουν στη δική της θαλάσσια δικαιοδοσία.

Η εξέλιξη αυτή έχει πυροδοτήσει νέες εντάσεις, ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει δηλώσει ότι το τουρκολιβυκό μνημόνιο παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών και δεν συνάδει με το Δίκαιο της Θάλασσας του ΟΗΕ, όπως υπενθυμίζει το Bloomberg.

Η Ναυτική Διπλωματία της Τουρκίας Ενώνει τη Διχασμένη Λιβύη

Πηγή: devrimyaylali

«Η Λιβύη αποτελεί εδώ και καιρό ένα από τα πιο ακανθώδη ζητήματα της τουρκικής εξωτερικής πολιτικής.

»Για χρόνια, η Άγκυρα στήριζε αταλάντευτα την Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας (GNA) στην Τρίπολη, που αναγνωρίζεται από τον ΟΗΕ, ερχόμενη σε ευθεία σύγκρουση με τις δυνάμεις του Στρατηγού Χαλίφα Χαφτάρ και του Εθνικού Στρατού της Λιβύης (LNA).

»Η τουρκική στρατιωτική επέμβαση στις αρχές του 2020 άλλαξε τις ισορροπίες στο πεδίο της μάχης: με την υποστήριξη Τούρκων συμβούλων, εξοπλισμού και μη επανδρωμένων αεροσκαφών, η Τρίπολη απώθησε την προέλαση του Χαφτάρ και ανακατέλαβε κρίσιμες τοποθεσίες, όπως την αεροπορική βάση Αλ-Ουατίγια.

»Αυτή η ιστορική διαδρομή καθιστά τις εξελίξεις του 2025 ακόμη πιο αξιοσημείωτες.

»Στις 4 Απριλίου 2025, επέτειο της έναρξης του δεύτερου εμφυλίου πολέμου στη Λιβύη, ο Υποστράτηγος Σαντάμ Χαφτάρ, Διοικητής των Χερσαίων Δυνάμεων του LNA, επισκέφθηκε την Άγκυρα κατόπιν πρόσκλησης του Στρατηγού Σελτσούκ Μπαϊρακτάρογλου, Διοικητή των Τουρκικών Χερσαίων Δυνάμεων.

»Η επίσκεψη περιλάμβανε συνομιλίες με τον Υπουργό Άμυνας Γιασάρ Γκιουλέρ, σηματοδοτώντας την πρώτη φορά που ο γιος του Στρατηγού Χαφτάρ συμμετείχε σε τόσο υψηλού επιπέδου επίσημες συναντήσεις στην Τουρκία.

»Το τουρκικό Υπουργείο Άμυνας χαρακτήρισε τη συνάντηση ως μέρος μιας ευρύτερης προσπάθειας για την προώθηση μιας “Ενωμένης και Ενιαίας Λιβύης”.

»Αξιωματούχοι τόνισαν ότι η Άγκυρα επιδιώκει να ξεπεράσει τη διχοτόμηση της Λιβύης σε Ανατολή και Δύση, υποστηρίζοντας την ένταξη και τη σταθερότητα σε ολόκληρη τη χώρα.

»”Η Τουρκία και η Λιβύη είναι δύο φιλικές χώρες με βαθιούς ιστορικούς και πολιτιστικούς δεσμούς”, δήλωσε το Υπουργείο.

»”Από την πρώτη μέρα, ο στόχος μας ήταν ο λαός της Λιβύης να ζει ενωμένος, με συνοχή, ειρήνη και σταθερότητα”.

»Αυτή η νέα πολιτική διάλογος συνοδεύεται από μια ναυτική πρωτοβουλία. Η κορβέτα κλάσης Άντα του Τουρκικού Ναυτικού, TCG Κιναλιαντά, επισκέφθηκε την Τρίπολη στις 17–18 Αυγούστου 2025, φιλοξενώντας υψηλόβαθμους Λίβυους αξιωματούχους, συμπεριλαμβανομένων του Υπουργού Άμυνας, του Αρχηγού του Γενικού Επιτελείου, του Διοικητή του Λιβυκού Ναυτικού και του Διοικητή της Ακτοφυλακής.

»Παρόν ήταν και ο Πρέσβης της Τουρκίας στην Τρίπολη, Γκιουβέν Μπεγέτς. Μετά την επίσκεψη στο λιμάνι, το TCG Κιναλιαντά πραγματοποίησε κοινές ασκήσεις στη θάλασσα με το ταχύπλοο σκάφος Shafak του Λιβυκού Ναυτικού, υπογραμμίζοντας την επιχειρησιακή διάσταση αυτής της νέας συνεργασίας.

»Σημαντικό είναι ότι η πορεία της κορβέτας δεν περιορίστηκε στην Τρίπολη.

»Στις 20–21 Αυγούστου 2025, το TCG Κιναλιαντά συνέχισε ανατολικά για επίσκεψη στο λιμάνι της Βεγγάζης, το προπύργιο του Χαφτάρ.

»Στρατιωτικές συναντήσεις και επίσημες δεξιώσεις προγραμματίστηκαν ως μέρος της στάσης, καθιστώντας την πρώτη φορά που πολεμικό πλοίο του Τουρκικού Ναυτικού επισκέπτεται και τα δύο αντίπαλα κέντρα εξουσίας της Λιβύης σε μία μόνο αποστολή.

»Αυτή η διπλή επίσκεψη υπογραμμίζει την δηλωμένη πολιτική της Άγκυρας να “αγκαλιάζει ολόκληρη τη Λιβύη” και να προωθεί τη σταθερότητα σε όλη τη χώρα, αντί να ευθυγραμμίζεται αποκλειστικά με τη μία πλευρά, όπως συνέβαινε στο παρελθόν.

»Η προσέγγιση στη Λιβύη συμπίπτει με μια ευρύτερη ώθηση στην αμυντική διπλωματία.

»Την ίδια εβδομάδα που το TCG Κιναλιαντά βρισκόταν στην Τρίπολη, η Τουρκία φιλοξένησε τον Αντιστράτηγο Ίσα Σαΐφ Μοχάμεντ Αλ Μαζρούει, Αρχηγό του Γενικού Επιτελείου των Ενόπλων Δυνάμεων των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, στην Άγκυρα.

»Η επίσκεψη περιλάμβανε επίσημη τελετή υποδοχής, διμερείς συναντήσεις στο Αρχηγείο του Γενικού Επιτελείου και την υπογραφή της έκθεσης της Συνάντησης Υψηλού Επιπέδου Στρατιωτικού Διαλόγου.

»Ο Υπουργός Άμυνας Γκιουλέρ και ο Στρατηγός Μπαϊρακτάρογλου υποδέχθηκαν επίσης την αντιπροσωπεία των Εμιράτων, σηματοδοτώντας την πρόθεση της Άγκυρας να εξομαλύνει τις στρατιωτικές σχέσεις με έναν ακόμη πρώην αντίπαλο στη Λιβύη.

»Πριν από πέντε χρόνια, η Τουρκία και οι δυνάμεις του Χαφτάρ βρίσκονταν σε ανοιχτή σύγκρουση.

»Σήμερα, η Άγκυρα φιλοξενεί τον γιο του Χαφτάρ στην πρωτεύουσά της, ενώ τα πολεμικά της πλοία επισκέπτονται τόσο την Τρίπολη όσο και τη Βεγγάζη.

»Αυτές οι εξελίξεις αναδεικνύουν μια δραματική επαναπροσαρμογή της τουρκικής πολιτικής: από την άμεση αντιπαράθεση στην ισορροπημένη εμπλοκή με όλους τους Λίβυους παράγοντες.

»Αν αυτή η προσέγγιση θα οδηγήσει σε μια διαρκή πολιτική διευθέτηση, μένει να φανεί. Ωστόσο, ένα είναι σαφές: η Τουρκία τοποθετείται ως κεντρικός μεσολαβητής και εγγυητής της σταθερότητας στη Λιβύη, χρησιμοποιώντας τόσο τη διπλωματία όσο και τη ναυτική παρουσία για να γεφυρώσει παλαιές διαιρέσεις».