Απελπισμένοι Σύροι έψαχναν για χρυσάφι στον Ευφράτη

Μια ανθρωπιστική κρίση εκτυλίσσεται στη Συρία, καθώς η κλιματική αλλαγή, οι πολιτικές συγκρούσεις και η εξαφάνιση των βροχοπτώσεων συνδυάζονται.

Σε ένα χωριό, οι ελπίδες για κρυμμένο θησαυρό καταλήγουν σε πικρή ειρωνεία.

Η Συρία βιώνει τη χειρότερη ξηρασία εδώ και δεκαετίες, μια κρίση που παραλύει τη γεωργία της χώρας, απειλεί την επισιτιστική ασφάλεια και αναγκάζει αγροτικές οικογένειες να εγκαταλείψουν τα σπίτια τους αναζητώντας επιβίωση.

Πουθενά η καταστροφή δεν είναι πιο εμφανής από ό,τι κατά μήκος του ποταμού Ευφράτη, όπου τα επίπεδα του νερού έχουν πέσει σε ιστορικά χαμηλά.

Οδηγούμενη από έναν φονικό συνδυασμό κλιματικής αλλαγής, κατασκευής φραγμάτων ανάντη στην Τουρκία και φθαρμένων υποδομών άρδευσης, η διαθεσιμότητα νερού έχει καταρρεύσει στη βορειοανατολική Συρία.

Οι βροχοπτώσεις μεταξύ 2021 και 2023 ήταν από τις χαμηλότερες των τελευταίων 35 ετών.

Η χρυσοθηρία που δεν ήταν

Καθώς ο Ευφράτης συρρικνώνεται, αποκαλύπτει περισσότερα από ξεραμένες όχθες.

Στο χωριό Αλ-Μπουχαμίντ κοντά στη Ράκκα, φήμες άρχισαν να κυκλοφορούν: λαμπερές κηλίδες χρυσού είχαν εμφανιστεί κατά μήκος της όχθης του ποταμού.

Δεκάδες νέοι Σύροι έσπευσαν στο σημείο, με φτυάρια στα χέρια και όνειρα πλούτου στις καρδιές τους.

Αυτό που βρήκαν δεν ήταν χρυσός – ήταν πυρίτης, γνωστός ως «χρυσός των ανόητων».

Η χρυσαφένια λάμψη του ορυκτού είχε πυροδοτήσει ψεύτικες ελπίδες, μόνο για να φέρει γρήγορη απογοήτευση.

Ο πυρίτης, μια ένωση με βάση το θείο, χρησιμοποιείται βιομηχανικά στην παραγωγή θειικού οξέος και μπορεί ακόμη να μεταφέρει ηλεκτρισμό· αλλά δεν έχει καμία πραγματική αξία για τους απελπισμένους κατοίκους.

Μια κρίση πέρα από τη φύση

Η πτώση του Ευφράτη δεν είναι μόνο μια κλιματική ιστορία – είναι γεωπολιτική.

Τα έργα φραγμάτων της Τουρκίας ανάντη έχουν περιορίσει την παροχή νερού στη Συρία, μειώνοντας τη ροή κατάντη έως και 60%.

Σε συνδυασμό με τις χαμηλές βροχοπτώσεις και τις κατεστραμμένες υποδομές άρδευσης, ολόκληρες αγροτικές περιοχές καταρρέουν.

Η παραγωγή σιταριού έχει μειωθεί κατά πάνω από 70% σε επαρχίες όπως η Ράκκα, η Χασάκα και η Ντέιρ αλ Ζουρ.

Πάνω από 12 εκατομμύρια στρέμματα γεωργικής γης έχουν πληγεί, και περισσότεροι από 350.000 άνθρωποι έχουν εκτοπιστεί λόγω των συνθηκών ξηρασίας.

Με αριθμούς: Το ανθρώπινο κόστος

◾16 εκατομμύρια Σύροι κινδυνεύουν έως το 2025

◾90% του πληθυσμού ζει κάτω από το όριο της φτώχειας

◾70% των αγροτών δεν μπορούν να αντέξουν σπόρους, λιπάσματα ή καύσιμα

◾140% αύξηση στις τιμές των τροφίμων τον τελευταίο χρόνο

◾20% μείωση στη διαθεσιμότητα λιπασμάτων

Αυτό δεν είναι πλέον απλώς μια κρίση νερού· είναι μια συστημική κατάρρευση με γενεαλογικές συνέπειες.

Οι λαμπερές πέτρες που βρήκαν οι κάτοικοι δεν ήταν θησαυρός· ήταν ένα στοιχειωτικό σύμβολο του αγώνα κάτω από το έδαφος της Συρίας.

Καθώς τα ποτάμια της χώρας εξαφανίζονται, αποκαλύπτουν όχι πλούτη, αλλά την ωμή πραγματικότητα: το βαθύτερο κόστος ενός κόσμου που ξεραίνεται.

«Πίστεψαν ότι ήταν χρυσός, αλλά ήταν μόνο ένας καθρέφτης της απόγνωσής τους».