Ιράκ: Ο χαλδαίος Πατριάρχης Σάκο κάλεσε τους χριστιανούς να απορρίψουν τις πολιτοφυλακές και να ψηφίσουν σοφά

Ο Καρδινάλιος Λουίς Ραφαέλ Σάκο, Πατριάρχης της Χαλδαϊκής Εκκλησίας στο Ιράκ και παγκοσμίως, κάλεσε τους Χριστιανούς του Ιράκ να συμμετάσχουν μαζικά στις κοινοβουλευτικές εκλογές του επόμενου μήνα, τονίζοντας ότι οι ένοπλες ομάδες και οι διεφθαρμένοι που ισχυρίζονται ότι εκπροσωπούν την χριστιανική κοινότητα «δεν μιλούν εξ ονόματός μας».

Σε ανακοίνωσή του ενόψει των εκλογών για το έκτο Ιρακινό Συμβούλιο των Αντιπροσώπων, ο Πατριάρχης Σάκο προέτρεψε όλους τους πολίτες, ιδιαίτερα τους Χριστιανούς, να ψηφίσουν υποψηφίους γνωστούς για την «ακεραιότητα, την ειλικρίνεια και την πίστη στην κυριαρχία, την πρόοδο και τη σταθερότητα του Ιράκ».

«Απομένει μόνο ένας μήνας μέχρι τις ιρακινές κοινοβουλευτικές εκλογές.

»Από την αφοσίωσή μου, εκμεταλλεύομαι αυτή την ευκαιρία για να καλέσω όλους τους Ιρακινούς, ιδιαίτερα τους Χριστιανούς, να συμμετάσχουν εκτενώς στις επερχόμενες εκλογές και να ψηφίσουν τους πιο άξιους ανθρώπους που θα υπηρετήσουν τον ιρακινό λαό χωρίς διακρίσεις», δήλωσε.

Απορρίπτοντας την κατάχρηση του χριστιανικού ονόματος για πολιτικά οφέλη, ο Πατριάρχης είπε:

«Η Χαλδαϊκή Εκκλησία απορρίπτει την εκπροσώπηση των Χριστιανών από εκείνους των οποίων η διαφθορά έχει αποκαλυφθεί, ή από ένοπλες ομάδες που ελέγχουν και κυριαρχούν στις πόλεις τους στην Πεδιάδα της Νινευή.

»Δεν θα επιτρέψουμε το χριστιανικό στοιχείο να γίνει καύσιμο για αυτούς τους εξωτερικούς παράγοντες».

Ο Πατριάρχης Σάκο επιβεβαίωσε επίσης ότι απευθύνθηκε επίσημα στις ιρακινές Αρχές, συμπεριλαμβανομένης της Ανεξάρτητης Ανώτατης Εκλογικής Επιτροπής, για να περιορίσει την ψηφοφορία εντός της χριστιανικής ποσόστωσης, ώστε να εξασφαλιστεί δίκαιη εκπροσώπηση.

«Τα Χαλδαϊκά, Ασσυριακά και Συριακά κόμματα έκαναν το ίδιο, αλλά κανείς δεν τους άκουσε», συνέχισε.

«Δυστυχώς, εδώ και πάνω από 15 χρόνια, η ιρακινή κυβέρνηση έχει αποτύχει να προστατεύσει τα δικαιώματα των μειονοτήτων και να λάβει δεσμευτικά μέτρα για να εξασφαλίσει τη δικαιοσύνη τους, να προστατεύσει την εκπροσώπησή τους και τον ρόλο τους».

Εξέφρασε την πεποίθηση ότι οι Ιρακινοί Χριστιανοί «δεν θα παραδοθούν» παρά τις προκλήσεις, προσθέτοντας:

«Οι Χριστιανοί, παρά τις πληγές τους, δεν θα παραδοθούν και αγωνίζονται με ζήλο για να επιτύχουν αυτό το συνταγματικό δικαίωμα που εγγυάται το μέλλον τους και επιβεβαιώνει την επιβίωσή τους».

Ο Πατριάρχης Σάκο ολοκλήρωσε την ανακοίνωσή του επαναβεβαιώνοντας την ανεξαρτησία και τον πατριωτισμό της Χαλδαϊκής Εκκλησίας:

«Η Χαλδαϊκή Εκκλησία δεν θα πουληθεί, ούτε θα υποκύψει στην αδικία, και η πίστη της στο Ιράκ και η αγάπη της για τους Ιρακινούς θα παραμείνουν απεριόριστες».

Ο χριστιανικός πληθυσμός του Ιράκ έχει μειωθεί δραματικά από το 2003, πέφτοντας από περίπου 1,5 εκατομμύριο σε λιγότερους από 200.000 σήμερα, λόγω κυμάτων βίας, εκτοπισμού και διακρίσεων μετά την εισβολή υπό ηγεσία των ΗΠΑ και την άνοδο του Ισλαμικού Κράτους.

Πολλοί Χριστιανοί εγκατέλειψαν τα σπίτια τους στη Μοσούλη και την Πεδιάδα της Νινευή κατά την επίθεση του Ισλαμικού Κράτους το 2014 και έκτοτε αντιμετωπίζουν προκλήσεις στην ανάκτηση των περιουσιών τους ή στην ασφαλή επιστροφή τους.

Τα τελευταία χρόνια, χριστιανοί ηγέτες έχουν κατηγορήσει επανειλημμένα πολιτικές και πολιτοφυλακές ομάδες ότι εκμεταλλεύονται τις έδρες ποσόστωσης μειονοτήτων στο κοινοβούλιο για να προωθήσουν τα δικά τους συμφέροντα.

Αρκετές περιοχές με χριστιανική πλειοψηφία παραμένουν υπό τον έλεγχο ή την επιρροή ενόπλων ομάδων που συνδέονται με τις Λαϊκές Δυνάμεις Κινητοποίησης (PMF), γεγονός που εγείρει ανησυχίες για εκφοβισμό και χειραγώγηση ψήφων.

Ο Καρδινάλιος Σάκο, ένθερμος υπέρμαχος της συνύπαρξης και της εθνικής ενότητας, έχει από καιρό επικρίνει την αποτυχία της ιρακινής ομοσπονδιακής κυβέρνησης να προστατεύσει τις μειονότητες και να εξασφαλίσει ίσα δικαιώματα.

Η τελευταία του δήλωση αντανακλά την αυξανόμενη απογοήτευση μεταξύ των χριστιανών ηγετών, οι οποίοι βλέπουν ελάχιστη βελτίωση παρά τις επανειλημμένες υποσχέσεις από τη Βαγδάτη.

Οι επερχόμενες εκλογές, που έχουν προγραμματιστεί για τον Νοέμβριο του 2025, θεωρούνται κρίσιμη δοκιμασία για την εύθραυστη δημοκρατία του Ιράκ και την ικανότητά της να προστατεύσει τα δικαιώματα των μειονοτήτων εν μέσω συνεχούς πολιτικής κατακερματισμού και περιφερειακών εντάσεων.

Οι λεγόμενοι Χαλδαίοι είναι οι Ασσύριοι Ρωμαιοκαθολικοί.

Η Χαλδαϊκή Καθολική Εκκλησία, μία από τις αρχαιότερες χριστιανικές κοινότητες της Ανατολής, έχει ρίζες που φτάνουν πίσω στον 1ο αιώνα μ.Χ., όταν οι απόστολοι Θωμάς, Θαδδαίος (Μαρ Αντάι) και Βαρθολομαίος μετέδωσαν το χριστιανικό μήνυμα στην περιοχή της Μεσοποταμίας και της Περσίας.

Η Εκκλησία αυτή, γνωστή αρχικά ως Εκκλησία της Ανατολής, αναπτύχθηκε υπό την Παρθική και αργότερα τη Σασσανιδική Αυτοκρατορία, χρησιμοποιώντας τη συριακή γλώσσα και γραφή.

Στη Σύνοδο της Νίκαιας το 325 μ.Χ., συμμετείχε ένας «Περσικός» επίσκοπος, ενώ το 410 μ.Χ. στη Σύνοδο της Σελεύκειας-Κτησιφώντος αναγνωρίστηκε ο Καθολικός (πατριάρχης) της πόλης ως αρχηγός ολόκληρης της Εκκλησίας της Ανατολής.

Κατά τον 5ο αιώνα, η Εκκλησία απομακρύνθηκε από τη Ρωμαϊκή Χριστιανοσύνη λόγω πολιτικών συγκρούσεων μεταξύ Περσίας και Ρώμης.

Το 424 μ.Χ., κήρυξε την ανεξαρτησία της από εξωτερικά συμβούλια. Μετά τη Σύνοδο της Εφέσου το 431 μ.Χ., που καταδίκασε τον Νεστοριανισμό, η Εκκλησία υιοθέτησε διδασκαλίες του Θεοδώρου του Μοψουεστίας, οδηγώντας στο Νεστοριανό Σχίσμα.

πό τον 5ο έως τον 14ο αιώνα, επεκτάθηκε δραματικά, φτάνοντας στην Κεντρική Ασία, την Κίνα (όπως μαρτυρεί η Στήλη του Σιάν το 781 μ.Χ.) και την Ινδία (Χριστιανοί του Αγίου Θωμά).

Ωστόσο, οι κατακτήσεις του Ταμερλάνου γύρω στο 1400 μ.Χ. κατέστρεψαν μεγάλο μέρος της, περιορίζοντάς την κυρίως στο βόρειο Ιράκ.

Η σύγχρονη Χαλδαϊκή Καθολική Εκκλησία προέκυψε από το Σχίσμα του 1552 στην Εκκλησία της Ανατολής, λόγω διαφωνιών για την κληρονομική διαδοχή του πατριαρχείου.

Μια ομάδα επισκόπων εξέλεξε τον Γιοχάνναν Σουλάκα (Σιμούν VIII) ως αντίπαλο πατριάρχη και τον έστειλε στη Ρώμη, όπου ενώθηκε με την Καθολική Εκκλησία το 1553, χειροτονήθηκε από τον Πάπα Ιούλιο Γ’ και αναγνωρίστηκε ως Πατριάρχης των Χαλδαίων. Ωστόσο, δολοφονήθηκε το 1555.

Αυτό οδήγησε σε διάφορες γραμμές πατριαρχών: τη «γραμμή Σιμούν» (που αργότερα απομακρύνθηκε από τη Ρώμη και εξελίχθηκε στην Ασσυριακή Εκκλησία της Ανατολής), τη «γραμμή Ελίγια» και τη «γραμμή Ιωσήφ» (Ιωσηφίτες).

Οι ενώσεις με τη Ρώμη ήταν διακεκομμένες: το 1672, ο Σιμούν XIII διέκοψε την ένωση, ενώ νέες προσπάθειες έγιναν το 1672, 1771 και 1778.

Η οριστική ένωση επιτεύχθηκε το 1830, όταν ο Πάπας Πίος Η’ αναγνώρισε τον Γιοχάνναν Χορμίζντ ως Πατριάρχη, δημιουργώντας την αδιάσπαστη μη κληρονομική διαδοχή.

Το 1846, η Οθωμανική Αυτοκρατορία αναγνώρισε τους Χαλδαίους ως ξεχωριστό μιλλέτ (κοινότητα).

Κατά τον 19ο και 20ό αιώνα, η Εκκλησία υπέστη διωγμούς: Το 1838, Κούρδοι επιτέθηκαν σε μοναστήρια, σκοτώνοντας εκατοντάδες.

Το 1915, κατά τη Γενοκτονία των Ασσυρίων, χάθηκαν επισκοπές και μητροπολίτες.

Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Εκκλησία αναπτύχθηκε, αλλά η εισβολή στο Ιράκ το 2003 και η άνοδος του Ισλαμικού Κράτους οδήγησαν σε μαζική μετανάστευση.

Σήμερα, ο πληθυσμός της εκτιμάται σε περίπου 616.000 πιστούς, κυρίως στο Ιράκ και σε διασπορές στις ΗΠΑ, Καναδά, Αυστραλία και Ευρώπη.

Ο νυν Πατριάρχης Λουίς Ραφαέλ Σάκο, εκλεγμένος το 2013, έχει προτείνει ενώσεις με άλλες Εκκλησίες της Ανατολής και ηγείται πρωτοβουλιών για ειρήνη, όπως η τριήμερη νηστεία το 2024.

Η Εκκλησία χρησιμοποιεί την Ανατολική Συριακή Λειτουργία των Αντάι και Μαρί, σε συριακή γλώσσα, και διοικείται από Ιερή Σύνοδο με έδρα τη Βαγδάτη.

Παρά τις προκλήσεις, παραμένει σύμβολο ανθεκτικότητας για τους Ασσύριους-Χαλδαίους Χριστιανούς.