Τι ισχύει σε περίπτωση επιστράτευσης: Όρια ηλικίας, ποιοι καλούνται και πότε ενεργοποιείται

Η τελευταία γενική επιστράτευση στην Ελλάδα διατάχθηκε το καλοκαίρι του 1974, μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο, με απόφαση του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας, Φαίδωνα Γκιζίκη. Σήμερα, με τις γεωπολιτικές εξελίξεις να κλιμακώνονται και τις εντάσεις στην ευρύτερη περιοχή να εντείνονται, η κατανόηση των διαδικασιών επιστράτευσης αποτελεί χρήσιμο εφόδιο για κάθε πολίτη.

Σκοπός και διαδικασία επιστράτευσης

Σύμφωνα με το Υπουργείο Εθνικής Άμυνας, η επιστράτευση έχει ως στόχο την άμεση ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων, είτε μέσω της αναβάθμισης των υφιστάμενων μονάδων είτε με τη δημιουργία νέων.

Ενεργοποιεί ανθρώπινους και υλικούς πόρους, εξασφαλίζοντας τη μετάβαση των στρατιωτικών μονάδων από συνθήκες ειρήνης σε πλήρη πολεμική ετοιμότητα.

Πρόκειται για την ταχεία ανάκληση, κατάταξη και τοποθέτηση εφέδρων σε μονάδες, ώστε να ανταποκριθούν στις επιχειρησιακές απαιτήσεις.

Ποιοι υπάγονται στην εφεδρεία

Η εφεδρεία του Στρατού Ξηράς περιλαμβάνει όλους όσοι έχουν εκπαιδευτεί και είναι νομικά υπόχρεοι σε επιστράτευση. Σε αυτούς συγκαταλέγονται:

Μόνιμοι αξιωματικοί και υπαξιωματικοί, μέχρι τα προβλεπόμενα ηλικιακά όρια.

Οπλίτες, μέχρι τη συμπλήρωση του 45ου έτους της ηλικίας τους.

Οι έφεδροι χωρίζονται σε δύο κατηγορίες:

•Α’ Σειρά Εφεδρείας: Περιλαμβάνει άτομα έως 40 ετών.

•Β’ Σειρά Εφεδρείας: Περιλαμβάνει άτομα από 41 έως 45 ετών.

Άτομα άνω των 45 ετών εξαιρούνται προσωρινά από την υποχρέωση κατάταξης, εκτός αν οι συνθήκες επιβάλλουν την κλήση τους, όπως προβλέπεται από πρόσφατες ενημερώσεις του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.

Πότε και πώς ενεργοποιείται η επιστράτευση

Η επιστράτευση μπορεί να είναι:

Γενική, καλύπτοντας το σύνολο των εφέδρων.

Μερική, περιοριζόμενη σε συγκεκριμένες ηλικιακές ομάδες, περιοχές ή ειδικότητες, ανάλογα με τις ανάγκες.

Η ενεργοποίηση γίνεται με:

Φύλλο Ατομικής Πρόσκλησης (ΦΑΠ), που επιδίδεται από αστυνομία ή στρατιωτικές αρχές, ακόμα και νυχτερινές ώρες.

Δημόσια διάγγελμα ή ανακοινώσεις σε μέσα ενημέρωσης και δημόσιους χώρους.

Ο χρόνος ανταπόκρισης ποικίλλει: σε παραμεθόριες περιοχές μπορεί να είναι μόλις 2-4 ώρες, ενώ σε άλλες περιοχές προσαρμόζεται βάσει απόστασης. Η μετακίνηση προς τις μονάδες ή τα κέντρα εκπαίδευσης είναι δωρεάν, με κρατική κάλυψη εξόδων και χρήση κάθε διαθέσιμου μεταφορικού μέσου.

Υποχρεώσεις εφέδρων και η πλατφόρμα «ΕΦΕΔΡΟΣ»

Οι έφεδροι οφείλουν να ενημερώνουν τις στρατολογικές αρχές για αλλαγές στη διεύθυνση κατοικίας (άνω των τριών μηνών), αριθμούς τηλεφώνου ή email. Η μη συμμόρφωση επισύρει πρόστιμα.

Το Γενικό Επιτελείο Στρατού έχει αναπτύξει την εφαρμογή «ΕΦΕΔΡΟΣ», η οποία διευκολύνει την επικαιροποίηση στοιχείων, την επικοινωνία με μονάδες και την άμεση ενημέρωση μέσω email ή ειδοποιήσεων. Η πλατφόρμα, σύμφωνα με ανακοινώσεις του ΓΕΣ, έχει ήδη υιοθετηθεί από χιλιάδες εφέδρους, ενισχύοντας τη διοικητική ετοιμότητα.

Τι πρέπει να έχει μαζί του ο επίστρατος

Κατά την παρουσίασή του, ο επίστρατος πρέπει να φέρει:

•Αστυνομική ταυτότητα.

•Φύλλο Ατομικής Πρόσκλησης (ΦΑΠ) ή Έντυπο Φύλλου Πορείας (ΕΦΠ).

•Στρατιωτικά έγγραφα και άδειες οδήγησης.

•Ξηρά τροφή για 2-3 ημέρες.

•Πιστοποιητικά σπουδών ή ειδικοτήτων, αν δεν έχουν δηλωθεί προηγουμένως.

•Επιπλέον, οφείλει να διευθετήσει τις οικογενειακές του υποχρεώσεις πριν την αναχώρηση.

Ιστορικό επιστρατεύσεων στην Ελλάδα

Η τελευταία γενική επιστράτευση έλαβε χώρα το 1974, εν μέσω της κρίσης στην Κύπρο. Από τότε, έχουν καταγραφεί μόνο μερικές, ολιγόωρες επιστρατεύσεις, κυρίως σε παραμεθόριες περιοχές, κατά τις ελληνοτουρκικές εντάσεις του 1987 (κρίση του Σισμίκ) και του 1996 (κρίση των Ιμίων), όπως αναφέρουν ιστορικές πηγές και επίσημα αρχεία του Υπουργείου Εθνικής Άμυνας.

Συμπέρασμα: Η επιστράτευση αποτελεί κρίσιμο μηχανισμό εθνικής άμυνας, με σαφείς κανόνες και διαδικασίες. Σε μια εποχή γεωπολιτικής αστάθειας, η ενημέρωση και η ετοιμότητα των πολιτών είναι απαραίτητες.

Η πλατφόρμα «ΕΦΕΔΡΟΣ» και οι σύγχρονες μέθοδοι ειδοποίησης ενισχύουν την αποτελεσματικότητα του συστήματος, διασφαλίζοντας την άμεση ανταπόκριση των εφέδρων σε περίπτωση ανάγκης.